ఆలయం…(పూర్తి నవల)

 

                                                                                   ఆలయం                                                                                                                                                                  (పూర్తి నవల)

ఆఫీసుల్లో/ఫ్యాక్టరీలలో పెత్తనం చేసేవారు ఖచ్చితంగా ఆ ఆఫీసును/ఫ్యాక్టరీను పెట్టుబడి పెట్టి నిర్మించిన యజమానిగా ఉండడు. ఎందుకంటే యజమానే అన్నిటినీ చూసుకోవటం కష్టం. అందువలన మేనజర్లు అనో, పి.ఆర్.ఓ. లనో, హెచ్.ఆర్ లనో ఎదో ఒక పేరుతో ఒక ఆఫీసర్ ను నియమించి, వారికి అధికారం అప్పగించి, వారే మొత్తం అని, వారు చెప్పిందే వేదం అనుకుని, వారు ఏం చెబితే దానికి సపోర్ట్ చేస్తారు.

చాలా మంది అధికారులు తమ ఉద్యోగంపైన శ్రద్ద చూపటం మానేసి, తమ అధికారాన్ని, తమ కింద పనిచేస్తున్న ఉద్యోగులపై చూపుటంలోనే శ్రద్ద చూపుతారు.

యజమానులు ఇలా చేయటం వలనే ఎంతో మంది మేధావులైన, మంచి సిన్సియర్ ఉద్యోగస్తులు తమ ఉద్యోగాలకు రాజీనామా చేయటం, వేరే కంపనీలకు వెళ్ళటం జరుగుతున్నది. ఎంతోమంది ఉద్యోగస్తులు ఒత్తిడికి లోనై ఆనారొగ్యాల పాలవుతున్నారు.

ఆలయం అనే ఈ నవలలో ఉద్యోగం చేసే చోటు ఒక ఆలయం, యజమానే దైవం అనుకుంటూ తన ఉద్యోగాన్ని నిజాయితిగా చేసుకుంటూ వెడుతూ ఉంటాడు ప్రసాద్. ఆ సిన్సియర్ ఉద్యోగికి ఒక అధికారి అపకారం తలపెడతాడు.

 మేనేజ్మెంట్ కూడా అధికారి మాటలే వింటుంది. ప్రశాద్ ను పనిలోనుండి తీసేయాలని నిర్ణయించుకుని, మొదటిగా అతన్ని సస్పెండ్ చేస్తారు.

ఏ నేరమూ చేయని ప్రశాద్ పైన అధికారి మోపిన ఫిర్యాదు ఏమిటి? ఎందువలన నిజాయతీగా ఉన్న ఉద్యోగిని అడ్డుతొలగించాలనుకున్నారు? వాళ్ళ కోరిక నెరవేరిందా?  అధికారి మోపిన నేరాన్ని ప్రశాద్ ఎలా ఎదుర్కొన్నాడు?

అలాంటి ఆ ఉద్యోగికి ఏం జరిగింది?  అనేదే ఈ నవలలోని సారాంశం.

నవలలో ఎన్నో టర్నింగ్ పాయింట్స్, ఎమోషనల్ సీక్వెన్స్ మిమ్మల్ని అలరిస్తుంది.

************************************************PART-1*****************************************

విజయవాడ నగరములోని ఇంద్రకీలాద్రి పర్వతంపై ఉన్న కనకదుర్గ ఆలయం భక్తులుతో కిట కిట లాడుతోంది. ఆ రోజు అమ్మవారి దర్శనం కోసం కనకదుర్గ గుడికి వెళ్ళాడు ప్రసాద్. వెంకట్ ప్రసాద్ అని వాళ్ళ నాన్న పేరు పెట్టారు. అది ఎందుకో తెలియదు గానీ రెండు మాటలున్న పేర్లు గలవారిని చాలామంది ఆ రెండు మాటలతో పిలవరు. సురేష్ కుమార్ ను సురేష్, రామ మూర్తిని రామూ, క్రిష్ణ కుమార్ ను క్రిష్ణా అని పేరును కుదించి పిలవటమే అందరి నాలుకలకు అలవాటైపోయింది. ఆ కారణం కొసమే వెంకట్ ప్రసాద్, ప్రసాద్ అయిపోయింది.

మనం కూడా ప్రసాద్ అనే పిలుద్దాం...!

 

ప్రసాద్ ఒక కనకదుర్గ భక్తుడు. కనకదుర్గ గుడికి వెళ్ళే ముందు క్రిష్ణా నదిలో స్నానం చేసి వెళ్ళేటం అలవాటు. ఒక్కోసారి స్నానం చేసిన తరువాత అక్కడ మెట్ల మీద కూర్చుని ఊహల్లోకి వెళ్ళిపోతాడు.

 

అతను అలా ఊహల్లోకి వెళ్ళటానికి ముఖ్య కారణం అతనొక రచయత. అందులోనూ బాగా పేరుపొందిన రచయత. అతనికని విజయవాడ నగరంలో ఒక చిరునామా ఉన్నది. దాంతో పాటు అతను ఒక ఫ్యాక్టరీలో సీనియర్ ఉద్యోగస్తుడు.

 

అతనికని మూలాధార శక్తులు ఇద్దరే ఇద్దరు. ఒకరు ఇంద్రకీలాద్రి పైన కొలువున్న కనకదుర్గ అమ్మవారు, రెండు అతను పనిచేస్తున్న ఫ్యాక్టరీ యజమాని శంకరయ్య! కనకదుర్గ అమ్మవారిని అందరికీ తెలిసుంటుంది. ఈ శంకరయ్య నే అందరికీ పరిచయం చేయాల్సి ఉంది.

 

శంకరయ్య, ప్రసాద్ పనిచేస్తున్న ఫ్యాక్టరీ యొక్క యజమాని!

 

యజమాని అని పిలిస్తే సామాన్యంగా ఉంది కదా? అందంగా 'చైర్మన్’ అని చెప్పటంలోనే ప్రసాద్ కూ ఇష్టం. ఆయన వలనే అతను రచయతగా అవగలిగాడు. గుడిలో అమ్మవారి ముందు ‘చైర్మన్’ కోసం కూడా ప్రార్ధన చేసుకుంటాడు ప్రసాద్. శంకరయ్య గారు ఒక 'మల్టీ మిల్లియనర్’ . ఎటు చూసినా ఆయనకు ఫ్యాక్టరీలున్నాయి. ప్రపంచం మొత్తాన్ని చుట్టి చుట్టి వస్తారు. వంశ పారంపర్యంగా ఆస్తిపరుడు. కానీ, ఎక్కువమంది డబ్బుగలవారిలో అతుక్కోనుండే ఎటువంటి అహంభావమూ లేని అద్భుత ఆత్మ.

 

ఈ ప్రపంచంలో అన్ని రంగాలలోనూ అద్భుతమైన మనుష్యులు ఉంటారు. అందులో ఒకరిగా శంకరయ్య గారిని చెప్పొచ్చు. ప్రసాద్ కు ఆయన ఒక అతిపెద్ద ఉదాహరణ మనిషి కూడా! అందుకనే నేమో ప్రసాద్ తన కొడుక్కి ఆయన పేరు పెట్టుకున్నాడు.

 

ఒక వేడుక ఏమిటంటే...కొడుక్కి ఆయన పేరు పెట్టి, 'రేయ్ శంకరయ్య ' అని ప్రేమతో పిలవటానికి ఇష్టపడడు. తన కొడుకును 'చైర్మన్’ అనే పిలుస్తాడు.

 

ప్రసాద్ భార్య మాలతి...మంచి హౌస్ వైఫ్. ఆమె కూడా భర్తతో కలిసి తన కొడుకును 'చైర్మన్’ అనో, ‘ఎం.డి’ అనో పిలవటం ఒక వెడుక గా మొదలయ్యి, తరువాత అలవాటుగా మరిపోయింది.

 

ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య, ఇప్పుడు ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలో 'బి.ఇ.' చదువుతున్నాడు. వాడి స్నేహితులు కూడా....'రేయ్ చైర్మన్’ అని అతన్ని పిలవటం, వింటున్న మనకే వింతగా ఉంటుంది.

 

ప్రసాద్ అవన్నీ పట్టించుకోడు. అతని వరకు కొడుకు, యజమాని శంకరయ్యలా విజయం పైన విజయం సాధించాలి. ఆయన లాగానే వేలాది మందికి ఉద్యోగం ఇచ్చి ఆదుకొవాలి. తెలుగు భాష మీద ప్రేమ, తెలుగు సంస్కృతి, నాగరికత--ఇవన్నీ అతనిలో ఉండాలి. ఇదే ప్రసాద్ కోరిక. దీనికొసమే రోజూ కనకదుర్గ అమ్మవారిని వెడుకుంటూ ఉంటాడు.

 

ఇంకో కొన్ని సంవత్సరాలలో ప్రసాద్ కొడుకు డిగ్రీ పూర్తిచేసి, ప్రసాద్ ఆశలను పూర్తిచేస్తాడు. కానీ, అంత వరకు అతను అతని గౌరవనీయ యజమాని అయిన శంకరయ్య ఫ్యాక్టరీలో పనిచేయగలడా, లేదో అనేదే అతనిలో పెద్ద ప్రశ్నార్ధంకంగా ఉంటోంది.

 

దానికి కారణం అతనిలో ఈ మధ్య ఏర్పడిన భయం!

 

ఊహల్లో సులభంగా సంచరించ గలిగిన అతను ఈ మధ్య స్వయంగా కొన్ని యధార్ధాల తాకిడికి లోనైయ్యాడు.

 

క్రిష్ణా నది ఒడ్డున కుర్చున్నప్పుడు అతని మనసులో దాని గురించే ఆలొచన వచ్చింది.

 

ఆరోజు ప్రొద్దున....ఆఫీసులో జరిగిన ఒక సంభవం అతన్ని కలవరపెడుతోంది.

************************************************PART-2*****************************************

ప్రసాద్ తన కుర్చీలో కూర్చుని 'కంప్యూటర్లో' తన చూపులను కేంద్రీకరించాడు. అతని యొక్క అకౌంట్స్ ను...కావలసినంత వరకు 'రిపోర్టు’ తయారు చేసి 'ప్రింట్' తీయాలి. ప్రసాద్ ఆ పనిమీద ఉన్నప్పుడు తలుపు తెరుచుకుని అతని 'ఏ.సీ’ గదిలోకి వచ్చాడు రాజేష్ కుమార్.

 

రాజేష్ కుమార్, ప్రసాద్ యొక్క సహ ఉద్యోగి. వచ్చినతను వూరికే కూర్చోలేదు. ఫ్యాక్టరీలో జరుగుతున్న తప్పు ఒప్పులను చర్చించడం మొదలుపెట్టాడు.

 

"ప్రసాద్!"

 

"ఊ"

 

"కొంచం ఇటు చూడు ప్రసాద్"

 

"నేను ఇప్పుడు 'బిజీ' గా ఉన్నాను. ఏదున్నా సరే లంచ్ టైములో మాట్లాడుకుందాం"

 

“అప్పుడూ మాట్లాడుకుందాం సరే. కానీ, ఇప్పుడు నేను మాట్లాడ దలచుకున్నది మాట్లాడి వెళ్ళిపోతాను"

 

"నేను ప్రశాంతంగా పని చేయడం నీకు ఎప్పుడూ నచ్చదే..."

 

"అదెలా? మనకి మన చుట్టూతా అందరూ మనలాగానే ఉండాలే!"

 

"ఈ సిగ్గులేని విషయాన్ని బహిరంగంగా ఒప్పుకుంటున్నావా?"

 

"ఇది సిగ్గులేని విషయం కాదు ప్రసాద్. ఇదే యథార్థం. ఏ ఫ్యాక్టరీలోనైనా నీలాగా ఉండే వ్యక్తులు ఒకరో...ఇద్దరో నే ఉంటారు...కానీ నూటికి తొంబై మంది నాలాంటి వ్యక్తులే ఉంటారు"

 

"అదేమో నిజమే. సరే...ఏమిటి విషయం? త్వరగా చెప్పి ఇక్కడ్నుంచి వెళ్ళు...నాకు చాలా పనుంది"

 

"సరేరా. అయ్యగారు నీకు ఒక ఆశ్చర్యమైన విషయం చెప్పబోతారు. బాగా విను!"

 

"నువ్వు నోరు తెరుస్తే అన్నీ ఆశ్చర్యమే. ఇందులో వేరుగా ఒక ఆశ్చర్యమా?"

 

“అవన్నీ మామూలైనవి. కానీ, ఇది స్పెషల్ ఆశ్చర్యం..."

 

"సరేరా... త్వరగా చెప్పి తగలడు"

 

"చెప్పేస్తాను…మన 'కంపనీ'కి కొత్తగా ఒక 'పి.ఆర్.ఓ' వచ్చారు."

 

"అంటే...'పబ్లిక్ రిలేషన్ ఆఫీసర్’?"

 

"'పి.ఆర్.ఓ'కి ప్రపంచమంతా అదే అర్ధం అనుకుంటా"

 

"కొత్త 'పి.ఆర్.ఓ' వస్తారని తెలుసు. కానీ, వచ్చి జాయిన్ అయ్యారని తెలియదు. సరే...ఇప్పుడు దానికేమిటిట?"

 

"దానికేమిటనా అడుగుతున్నావు? మనిషిని చూశావా...చూసి వచ్చిన తరువాత ఆ మనిషి గురించి చెప్పు. ఇంతటితో ఆఫీసు వార్తలు సమాప్తం. ఆశ్చర్యకరమైన మరికొన్ని వార్తలతో మిమ్మల్ని మళ్ళీ అలరించటానికి లంచ్ టైములో క్యాంటీన్లో కలుస్తాను....టొంటడైన్..."

 

---- రాజేష్ కుమార్, ప్రసాద్ గదిలో నుండి బయటకు వెళ్లాడు.

 

వెంటనే కొత్త 'పి.ఆర్.ఓ' ను కలిసి విష్ చేయాలని, తనని పరిచయం చేసుకోవాలని నిర్ణయించుకున్న ప్రసాద్ ఆయన్ని కలవటానికి ఆయన రూముకు వెళ్ళినప్పుడు అక్కడ అతనికి ఒక ఆశ్చర్యం ఎదురైయ్యింది.

 

రాజేష్ కుమార్ చెప్పినట్లే ఆ 'పి.ఆర్.ఓ' ఉండటం దారుణం. షాక్. స్పెషల్ ఆశ్చర్యం.

 

చిన్నగా తెరిచున్న ఆఫీసు రూము అవతల వైపు ఉన్న ఆ మనిషి, ఆఫీసు రూములోనే ఒక చిన్న మద్యం బాటిల్ తీసి మూత తెరిచి ఏదో 'టానిక్' తాగుతున్నట్టు తాగుతున్నాడు.

 

ప్రసాద్ కు గుండె గుభేలుమంది!

 

ఆలయం లాంటి 'కంపెనీ' లోపల ఆఫీసు టైములో మద్యం!

 

అందులోనూ భాద్యత గల ఒక అధికారి!!!

************************************************PART-3*****************************************

క్రిష్ణా నది ఒడ్డున కూర్చున్న ప్రసాద్ కు, ఆఫీసు రూములోనే మద్యం తాగుతున్న ఆ అధికారి యొక్క మొహం కళ్ళ ముందుకు వస్తూ, పోతూ ఉన్నది.

"ఇలాంటి ఒక చెడు అలవాటున్న ఒక వ్యక్తి ఎలా ఒక అధికారిగా నడుచుకోగలడు?" అనే ప్రశ్న ప్రసాద్ మనసును వెధిస్తున్నది.

ప్రసాద్ దేవుడుగా తలచుకుంటున్న 'చైర్మన్’ శంకరయ్య గారు, తాగుడుకు మాత్రమే కాదు...అన్ని చెడు అలవాట్లకూ దూరంగా ఉండటమే కాకుండా, ఆ అలవాట్లన్నీ తప్పు అని గట్టిగా చెబుతారు. 'శరీరాన్ని ఆరొగ్యంగా ఉంచుకోవాలంటే క్రమశిక్షణ అవసరం!' అని చెబుతారు. దాన్ని తన జీవితంలోనూ ఆచరణలో పెడుతూ వచ్చారు.

చూడటానికి యాభై ఏళ్ళ వ్యక్తి లాగానే ఉంటారు. కానీ, ఆ యౌవన రూపానికీ, శరీర దారుఢ్యానికీ కారణం ఆయన చేపట్టిన క్రమశిక్షణే. కానీ, ప్రసాద్ స్నేహితులు'నా దగ్గర కూడా కోట్ల కోట్ల డబ్బుంటే నేను కూడా తలతలమని మెరిసిపోతాను...'అని ఆయనకు వ్యతిరేకంగానే మాట్లాడుతారు.

డబ్బుగల వారు మెరిసిపోవటానికీ, క్రమశిక్షణతో ఆరొగ్యంగా ఉన్నవారు మెరిసిపోవటానికీ గల తేడా ప్రసాద్ కు బాగానే తెలుసు. ప్రసాద్ భార్య కూడా శంకరయ్య గారి ఫోటో చూసి...మీ 'చైర్మన్’ మంచి శరీర దారుఢ్యం గలవారూ అంటూ సరైన మాటలతో సూచిస్తుంది.

క్రమశిక్షణతో ఉంటే శరీర దారుఢ్యం ఏమిటి....అన్నీ వెతుక్కుంటూ వస్తాయి అనడానికి శంకరయ్య గారు ఒక ఉదాహరణ. అలాంటి మనిషి యొక్క సంస్థలో...మధ్యం అలవాటున్నఒక అధికారి!

ప్రసాద్ కు ఆఫీసులోనే మధ్యం తాగుతున్న ఆ అధికారి మొహం మాటి మాటికీ గుర్తుకు వస్తూ క్షోభ పెడుతోంది. గుడికి వచ్చిన చోట కూడా కనకదుర్గ అమ్మవారిపైన మనసును కేంద్రీకరించలేకపోయాడు. ఒక వార పత్రిక యాజమాన్యం దగ్గర నుండి చిన్న కథ ఒకటి పంపించమని ఫోన్ కూడా వచ్చింది.

మామూలుగా క్రిష్ణా నది ఒడ్డున కూర్చుంటే ప్రసాద్ కు కథలకు కావలసిన ఐడియాలు దొరుకుతాయి. ఒకసారి ఒక పెద్దాయన క్రిష్ణా నది ఒడ్డున కూర్చున్న ప్రసాద్ దగ్గరకు వచ్చి, కన్న బిడ్డలు అతన్ని కొట్టి బయటకు పంపించేసేరని చెప్పి ఏడుస్తూ చెయ్యి జాపాడు. పది రూపాయలు తీసుకున్న తరువాతే ప్రాసాద్ ను వదిలిపెట్టాడు. గంట తరువాత ఇంటికి తిరిగి వెడుతున్నప్పుడు ఆ పెద్దాయన ప్లాట్ ఫారం మీద మధ్యం మత్తులో తూలుకుంటూ నడిచి వెళ్లటం ప్రసాద్ కళ్ళకు కనబడింది. తాగటం కోసమే ఆయన అలాంటి అబద్దం చెప్పాడు అనేది ఆ క్షణమే ప్రసాద్ కు అర్ధమయ్యింది.

ప్రసాద్ వరకు మొసం పోవటమూ నచ్చదు; మోసగించటమూ నచ్చదు. ఆ క్షణం అతనికి వచ్చిన కోపానికి కొలతే లేదు. మరుసటి రోజు ప్రసాద్ క్రిష్ణా నది ఒడ్డుకు వెళ్ళినప్పుడు ఆ పెద్దాయనను చూసి ఒక నిర్ణయానికి వచ్చాడు. గబుక్కున ఆయన చేయి పుచ్చుకుని సరసరమని ఈడ్చుకుంటూ పోలీస్ స్టేషన్ కు వెళ్లాడు. అక్కడ ప్రసాద్ పెద్దాయన గురించి చెప్పింది ఎవరూ పట్టించుకోలేదు.

“మీరే సార్ జాగ్రత్తతో వ్యవహరించాలి! దీని కోసం అతన్ని పట్టుకుని జైల్లో పెడితే...జైల్లోనే బిచ్చం అడుక్కుంటాడు. ఇది అవసరమా? వదిలేయండి సార్. ఒక రోజు కాకపోతే...మరొక రోజు తాగేసి క్రిందపడిపోయి...ఏ లారీ క్రిందనో, బస్సు క్రిందనో పడి చస్తాడు. అదే వీళ్లకంతా ఒక ముగింపు" అన్నాడు, కానిస్టేబుల్.

చక్కటి బాధ్యత గల సమాధానం!?. ప్రసాద్ కు పోలీసుల నిజమైన మొహం తెలియటం అలాంటి సందర్భాలతొనే ప్రారంభమైంది!

ఆ తరువాత పోలీసులు చెప్పినట్లు జరగటమే ఘోరం!

ఆ తాగుబోతు పెద్దాయన సిటీ బస్సు చక్రాల క్రింద రక్తపు ముద్దలా పడున్నాడు. ఆ దృశ్యాన్ని చూసిన ప్రసాద్ కు గుండే గుభేలు మన్నది. ‘కానిస్టేబుల్ చెప్పింది ఫలించిందా? లేక తన వల్ల ఆ తాగుబోతు పెద్దాయన్ని కాపాడటం కుదరలేదా? ఎందువల్ల ఇలా జరిగింది?’ అనే ప్రశ్నలు, వాటి తాకిడి కలిపి ప్రసాద్ దగ్గర ఒక చిన్న కథగా తయారయ్యింది.

కానీ, కథలో ప్రసాద్ మంచి మార్పు చేశాడు. తాగుబోతు పెద్దాయనను పోలీస్ స్టేషన్ కు తీసుకువెళ్ళి అప్పగించలేదు. దానికి మారుగా ఆయన్ని తీసుకువెళ్ళి తన ఇంటి తోటమాలిగా పెట్టుకున్నాడు.

పెద్దాయన కూడా తనకొక కొత్త జీవితం దొరికిందన్న ఆనందంతో...తోటమాలి పనిని ఒక పరిహారంగా తీసుకున్నాడు.

ఆ కథకు ఐదువేల రూపాయలు బహుమతిగా లభించింది. జీవితంలో అతను చూసే సంఘటనలతో ఇలాంటి పలు మంచి కథలు రూపొందాయి. ఆఫీసులోని తాగుబోతు అధికారి కూడా ప్రసాద్ కు, ఒక కథకు కథాంశం అవబోతాడా? లేక...'కంపెనీ' కి ఒక ఎరువుగా ఉపయోగపడతాడా అనేది మాత్రం కన్ ఫ్యూజన్ గానే ఉన్నది. 

************************************************PART-4*****************************************

రాత్రి సమయం!

నిద్ర పోవటానికి ముందు ఏదైనా ఒక పుస్తకంలో పది పేజీలన్నా చదివి, దాని గురించి ఆలొచించుకుంటూ నిద్రపోవటం ప్రసాద్ కు అలవాటు.

"లైటు ఆపండి...వెలుతురు ఉంటే నేను ఎలా నిద్రపోవాలట?"--అని పది నిమిషాలకు ఒకసారి ప్రసాద్ భార్య గొణుగుతూ ఉంటుంది. ఆ రోజు అతను పుస్తకం చదవలేదు. నిద్రా రాలేదు. చేతులు కట్టుకుని, కాళ్ళు జాపుకుని అలాగే కూర్చున్నాడు.

రోజూ నిద్ర పోయేముందు ఒక గ్లాసు పాలు తాగుతాడు ప్రసాద్. ప్రసాద్ భార్య పాల గ్లాసుతో వచ్చింది. భర్త తీవ్రమైన ఆలొచనలో ఉండటం గమనించింది. ఇరవై సంవత్సరాల దాంపత్యం...'అతను ఎలాంటివాడు?' అనేది అమెకు ఎప్పుడో నేర్పింది.

ఇలా ఉన్నాడూ అంటే అతని మనసులో ఏదో ఒక నవలకు కావలసిన వృత్తాంతము తిరుగుతూ ఉండాలి. లేకపోతే సమాజ తాకిడి ఏదైనా ఏర్పడుండొచ్చు అనేది ఆమెకు తెలుసు.

భార్య అందించిన పాల గ్లాసును తీసుకుని తాగకుండా అలాగే చేతిలోనే ఉంచుకున్నాడు ప్రసాద్. ఆమె అతన్ని కెలకటం మొదలుపెట్టింది.

"ఏమండీ...?"

"హూ..."

"పాలు తాగండి..."

"ఓ...పాలుందా నా చేతిలో"

"సరిపోయింది...చేతిలో పాల గ్లాసు ఉన్నది కూడా తెలియనంత మాయలో పడేసిన ఆ ఆలొచన ఏమిటో?"

"ఏమీలేదు మాలతీ..."

"మీరే ఇంతకు ముందు అన్నారు...'ఏమీలేదని ఎవరైనా అన్నారంటే అందులో ఎన్నో విషయాలున్నాయని అర్ధం!' అని"

"నాలోనూ చాలా విషయాలు ఉన్నాయి! వాటి భారాన్ని ఎంతవరకు నేను తట్టుకోగలనన్నదే తెలియటంలేదు"

"ఏ విషయాన్నైనా మనసువిప్పి చెప్పుకుంటే...దానికొక దారి దొరుకుతుందని మీరే ఒక కథలో రాశారు"

"ఇది 'కంపనీ' విషయం మాలతీ...నీతో మాట్లాడినందు వలన ఒక్క ప్రయోజనమూ ఉండదు"

"అదెలా మీకు తెలుసు?"

"ఏమిటి మాలతీ నువ్వు...నేను చెప్పే సమస్యలను మొదట నువ్వు సరిగ్గా అర్ధం చేసుకోగలవో లేదో అనేదే నాకు సందేహం. ఆ తరువాత...నేను మాట్లాడిన తరువాత నా ఆందోళన నీకూ అంటుకుంటే. ఇది అవసరమా నీకు?"

"ఏమండి...'బెటర్ హాఫ్' అని నాకు ఇంకో పేరు ఉంది. సంతోషాన్ని మాత్రమే పంచుకునే మనిషిని నేను కాదు. ఏదైనా సరే సరదాగా నాతో చెప్పండి..."

---- మాలతీ అతన్ని వదిలేలా లేదు. అతను కూడా ఆమెతో అంతకంటే వాదించకుండా ఆమెదగ్గర తన మనో భారాన్ని పంచుకోవటం ప్రారంభించాడు.

"'కంపనీ'! ముందు లాగా లేదు. ఇప్పుడు కంపనీలో అవినీతి ఎక్కువగా ఉన్నది!"

"ఏమిటీ? అవినీతా?...అంటే కంపెనీ ఇప్పుడు పెద్ద ఎత్తున అభివృద్ది చెందుతోంది అని అర్ధం"

"నేనొకటి చెబితే, నువ్వొకటి చెబుతున్నావే మాలతీ..."

“ఛ ఛ...నేను నిజమైన కారణాన్నే చెప్పేను. 'నువ్వు ఏలా ఉండాలని అనుకుంటావో...అలాగే మారుతావు!' అనే సామెతకూడా ఉన్నదండి. మనం ఇప్పుడు ఎక్కడండీ మంచిగా ఆలొచిస్తున్నాము? మనం వింటున్న విషయాలు కూడా తప్పుతప్పుగానే కదా ఉంటున్నాయి? ఇప్పుడంతా సాధనల గురించి మాట్లాడటంకంటే వేధనలు, అవినీతి, హత్య, మానభంగాలు, దొంగతనాలు....వీటి గురించే కదా ఎక్కువ మాట్లాడుతున్నాం. ఏదైతే మనల్ని ఎక్కువగా భాదిస్తుందో...అలాగే కదా మనం మారుతాం"

--- మాలతీ చాలా సహజంగా....అదే సమయం బాగా నొక్కి చెబుతూ ఒక కొత్త కోణంలో మాట్లాడింది.

"చాలు మాలతీ...నీ ఇష్టం వచ్చినట్టు వాగకు! 'మనం' అని నిన్నూ, నన్నూ ఎందుకు చేరుస్తావు? ఎటువంటి అవినీతి ఇంతకు ముందు నేను ఎప్పుడూ చేయలేదు, ఇప్పుడూ చెయ్యలేదు, రేపూ చెయ్యను, ఎప్పుడూ చెయ్యను”

----అతను కోపగించుకోవటం మొదలుపెట్టాడు.

"అరే ఏమిటండీ మీరు...కోపగించుకున్నారా? నేను మిమ్మల్ని చెప్పలేదు. ఈ సమాజాన్ని చెప్పాను"

"అది నేను అసలు ఒప్పుకోను. తప్పుకు ఇలా కారణం కనిపెట్టి తప్పించుకోవటం తప్పుల్లోనే పెద్ద తప్పు"

"అది నాకూ తెలుసు. కానీ, నేను చెప్పిందే నిజం. దీన్ని ఎలా మార్చగలమో మనం ఆలొచించాలి. అది సరే...అసలు అవినీతికి పాల్పడింది ఎవరు?...అందులోనూ 'మిస్టర్ క్లీన్’ అయిన మీకు తెలిసేటట్టు"

"నువ్వు ఏం చెప్ప దలచుకున్నావు?"

"అదేమిటంటే...ఈరోజుల్లో దొరికిపోయేంత తేలికగా ఎవరూ తప్పు చేయటంలేదు. ఇది 'కంప్యూటర్’ యుగం. రుజువు వదిలిపెట్టకుండా ఎలా తప్పు చేయాలో 'కంప్యూటర్’ ఎక్కువగానే చెప్పిచ్చింది. అందుకే అలా అడిగాను"

"నువ్వు చెప్పేది నిజమే. నేను తెలుసుకున్న ఏ విషయానికీ ఒక్క 'రుజువు' కూడా లేదు. నా బాధకు అదీ ఒక కారణమే....”

“అవును నేను తెలియక అడుగుతున్నాను. మీరు మీ 'కంపనీ'లో ఒక 'స్టోర్ కీపరా?' లేక...మీరే 'చైర్మన్ అండ్ మేనేజింగ్ డైరక్టరా'?"

"తరువాత నువ్వు ఏం చెప్పబోతావో నాకు తెలుసు.'మీ పనిని మీరు కరెక్టుగా చెయ్యండి...అవినీతి గురించి బాధ పడాల్సింది యజమాని. మీకు ఎందుకు ఈ అక్కర్లేని పని!' అని అడగబోతావు?..........అవునా? "

పరవాలేదే...సరిగ్గా అర్ధం చేసుకున్నారే!"

"నువ్వు చెప్పేది వాస్తవమే మాలతీ. ఒక విధంగా ఇది అనవసరమైన పనే. అనవసరమైన బాధ కూడా....!. 'మనం మన పనిని కరెక్టుగా చేసుకుంటూ వెళదాం. తప్పు చేసిన వాళ్లను ఆ దేవుడే ఒకరోజు ధండిస్తాడు అనుకుంటూ మామూలుగా వెళ్ళటం నా వల్ల కాదు. ఒక రచయతగా - కళ్ల ఎదురుకుండా జరుగుతున్న అన్యాయాన్ని,అవినీతిని చూస్తుంటే నా రక్తం ఉడికిపోతోంది"

"తెలుసు...చివరగా 'నేను జస్ట్ ఒక స్టోర్ కీపర్ మాత్రమే కాదు...సమాజ సంరక్షణ కలిగిన రచయతను అనే కదా చెప్పబోతారు...అందులోనూ మీ యజమానిని దేవుడు కంటే ఎక్కువగా చూస్తున్నారు కాబట్టే ఇలాంటి విషయాలను మీరు మామూలుగా తీసుకోలేరని నాకు తెలుసు. సరే...మిమ్మల్ని ఒకటడుగుతా కోపగించుకోకూడదు..."

"ఏమిటది మాలతీ?"

"ఈ అవినీతిని ఎదిరించి పోరాడబోతారా?"

"ఎదిరించక...?"

"ఎలా ఎదిరిస్తారు?"

"దాని గురించే ఆలొచిస్తున్నాను. అది మాత్రమే కాదు మాలతీ. ఇలాంటి అవినీతిని జరగకుండా ఆపి ఒక మంచి స్నేహపూర్వకమైన వాతావరణాన్ని ఏర్పరచాల్సిన 'పబ్లిక్ రిలేషన్ ఆఫీసర్’ రే ఒక పెద్ద తాగుబోతుగా ఉన్నాడే. ఆయన మధ్యం తాగటం నా కళ్ళార చూశానే"

"మీరే ఒక కథలో...మధ్యం తాగటం ఒక బలహీనం. అదేమంత పెద్ద నేరం కాదు! అని రాసారు. మీకే తెలుసు...మామూలు 'హై స్కూలు’ పిల్లలు కూడా ఇప్పుడు సర్వ సాధారణంగా మధ్యం తాగుతున్నారు. మధ్యం తాగటాన్ని ఎందుకు ఒక పెద్ద విషయంగా మాట్లాడుతున్నారు?"

"ఏది చెప్పినా నా కథను చూపి సమాధానం చెబుతున్నావే మాలతీ. నేను చెప్పేది పూర్తిగా విని మట్లాడు. మురికి కాలువ నీళ్ళను పరిశుభ్రం చేసే వాళ్ళూ, శ్మశానంలో పీనుగులను తగలబెట్టే వాళ్ళూ, మార్చూరీలో శవాల మధ్య తిరిగే వాళ్ళు...వీళ్లంతా కష్టపడటానికి మధ్యమే ఒక సరైన విరుగుడు మందు అనుకుంటున్నారు. అది లేకపోతే మా కర్తవ్యం నెరవేర్చడం కష్టం అని వాళ్ళు అనుకోవడం కూడా నాకు తెలుసు. కానీ, ఒక భాద్యత గల అధికారి తాను భాద్యత తీసుకున్న మొదటి రోజే ---తన ఆఫీసులోనే మధ్యం తాగటం ఎంత పెద్ద తప్పో తెలుసా?"

-- వెంకట్ ప్రసాద్ "తెలుసా?" అని ఆవేశంగా అడిగి ముగించినప్పుడు గోడ గడియారం పదకొండు గంటలు కొట్టింది. అది కొట్టి ముగించనీ అని మౌనంగా కాచుకున్న మాలతీ ఆ తరువాత,

“మీరు అనవసరంగా బయటకు వెడుతున్న పామును అడ్డగించి ఇంట్లోకి పోనిస్తున్నారు..." అన్నది.

"నువ్వేం చెబుతున్నావు మాలతీ...?"

"మాట్లాడకుండా పడుకోండి! ఇలాంటి అనవసరమైన బాధలను మూటకట్టి కిటికీలో నుంచి పారేయండి. మన అబ్బాయి ఇంజనీరింగ్ కాలేజీలో చదువుతున్నాడు. వాడికి 'ఫీజు’ కట్టాలి. 'ఎల్.ఐ.సీ’డ్యూ, ‘టెలిఫోన్ బిల్లు’ చాలా అవసరాలు ఉన్నాయి. పత్రిక వాళ్ళు కథ పంపంచమని అడిగారు. వాళ్ళకు కథ రాసి ఇవ్వండి. నాలుగు డబ్బులైనా వస్తాయి. ఇవన్నీ వదిలేసి ఇలా మీరు బాధ పడుతుంటే...వ్యాధులే వస్తాయి" -- కాళ్ళ క్రింద ఉన్న తన దుప్పటి తీసుకుని కప్పుకుని...తాను చెప్ప దలుచుకున్నది చెప్పేసి పడుకుంది మాలతీ.

ప్రసాద్ కు వొళ్ళు మండింది.

పెళ్ళికాక ముందు 'నీకెందుకురా ఊళ్ళో వాళ్ల గొడవలన్నీ?' అని ప్రసాద్ వాళ్ళ అమ్మ అడిగేది. ఇప్పుడు ఆ చోట భార్య!

వ్యక్తులు మాత్రం మారారు.

కానీ రాగం మారనేలేదు.

అతనిలో కడుపు మంటతో పాటూ ఆవేశమూ చోటు చేసుకుంది.

************************************************PART-5*****************************************

మరుసటి రోజు!

'ఆఫీసు క్యాంటీన్లో' ప్రొద్దున టిఫిన్ తింటున్నప్పుడే ప్రసాద్ చెవులు కొరకటం మొదలుపెట్టాడు ట్రబుల్ కింగ్ రాజేష్ కుమార్.

"మావా...ఏమిట్రా డల్ గా ఉన్నావు?"

"........."

"నిన్ను నవ్విస్తాను చూస్తావా?"

".........”

"రేయ్...ఇది క్రికెట్ 'సీసన్’. ఒక 'ఎస్.ఎం.ఎస్’ వచ్చింది…… చెప్పనా?"

"..........."

"రేయ్...నోరు తెరవకపోయినా ఒక 'ఊ' అనొచ్చు కదా?"

"సారీ రాజేష్ కుమార్. నేను నీ దగ్గర నుండి ఎటువంటి మాట వినే మనో స్థితిలో లేను. 'ప్లీజ్' నన్ను విడిచిపెట్టు"

"అదెలా...నేను చెప్పాలనుకున్నది చెప్పేస్తాను. నువ్వు వింటే విను,లేకపోతే మానేయి. అది నీ ఇష్టం. మన 'క్యాంటీన్’ కొసం కొన్న 'టీ' పొడి పర్చేస్ లో మాత్రం క్యాంటీన్ మేనేజర్ డేవిడ్ యాభై వెల రూపాయలు నొక్కేశాడు. తెలుసా నీకు?"

"అవును...అతను ఒక ఫూల్ చూడు. నీ లాంటి వ్యక్తిని ఎదురుకుండా పెట్టుకుని...'చూసారా యాభై వేలు’ నొక్కేస్తున్నను చూడండి. అన్నాడా?..."

"పోరా ఇడియట్…….. నాకు ఎలా తెలుసో చెబుతా విను....

అతనికి జీతం నెలకు పదిహేనువేలు. అందులో డిడెక్షన్స్ పోను చేతికి వచ్చేది పన్నెండు వేలు. పోయిన ఏడాది వరకు నాలుగు వేల రూపాయల ఇంట్లోనే అద్దెకు ఉండేవాడు. ఈ రోజు అతను ఉంటున్న ఇంటి అద్దే పదివేలు. అంతే కాదు ఆఫీసుకు రావాటానికి ఒక 'బుల్లెట్' మోటర్ బైకు. చల్లగా పడుకోటానికి ఇంటి బెడ్ రూము గదిలో ఒక ‘స్పిట్ ఏ.సీ.’ అని...'జెనెరల్ మేనేజర్’ రేంజ్ లో ఉన్నాడు. అతను తీసుకుంటున్న జీతంలో ఇవన్నీ ఎలా సాధ్యం?"

-- రాజేష్ కుమార్ అలా చెప్పేసరికి ప్రసాద్ ఇబ్బంది పడ్డాడు.

"చాలు...ఇలాంటి విషయాలు నా చెవిలో పడుతున్నప్పుడు నాకు చాలా బాధ కలుగుతోంది. 'కంపనీ' భవిష్యత్తు ఏమైపోతుందోనన్న ఆలొచనతో నాకు తల తిరుగుతోంది" చెప్పాడు ప్రసాద్.

"దానికేం చేయగలం...టాప్ లో ఉన్న తలలు సరిగ్గా ఉంటే, క్రింద ఉండే వీడిలాంటి వాళ్ళు సరిగ్గా ఉంటారు. కానీ,పెద్ద తలలు వేరే విధంగా నడుచుకుంటున్నారే?

"వేరే విధంగా అంటే?"

"నీకేమీ తెలియదన్నట్టు మొహం పెడతావేం...వీడిక్కడ టీ పొడి, ఆహార సామగ్రి లో దొచుకుంటుంటే...అక్కడ వాళ్ళు, 'సబ్-కాంట్రాక్ట్', 'మెటీరియల్ పర్చేస్’ అని చెప్పి దోచుకుంటున్నారు"

"చాలు...ఇంతకంటే ఇంకేమీ మాట్లాడొద్దు! మంచిది ఏదైనా ఉంటే మాట్లాడు"--- అని చెప్పి ప్రసాద్ తాత్కాలికంగా రాజేష్ కుమార్ ను తప్పించుకుని వెళ్ళిపోయాడు.

డిపార్ట్ మెంటులో కి దూరేటప్పుడు ఎప్పటిలాగానే ప్రసాదే మొదటి వ్యక్తి. సమయం 8.50. తొమ్మిదింటికి షిఫ్ట్ మొదలు. అతనితో పాటు మరో ఏడుగురు ఆ డిపార్ట్ మెంటులో పనిచేస్తున్నారు. అందరూ మిలటరీ వాళ్ళలాగా కరెక్టుగా ఫ్యాక్టరీ బెల్లు తొమ్మిదింటికి మోగంగానే లోపలకు వచ్చారు. కానీ, పది నిమిషాల ముందే వచ్చి, కంప్యూటర్ ఆన్ చేసి పని మొదలుపెట్టిన ప్రసాద్ ను చూసి ఒక నవ్వు నవ్వారు. దాన్ని ప్రసాదూ గమనించాడు.

ఇదంతా అక్కడ రోజూ జరిగే తంతే. 'కంపెని’ లో ప్రసాద్ లాంటి నిజాయితీ అయిన ఉద్యోగులు ఉండటమే కష్టం. మిగిలిన అందరికీ ప్రసాద్ లాంటి వారు 'పాఠాలు నేర్పుతారు’. అందులో కనకారావ్ అనే ఒకతను ఉన్నాడు. అతనికి వెంకట్ ప్రసాద్ అంటే వొళ్ళుమంట. వెక్కిరిస్తూ మాట్లాడతాడు. ఎందుకంటే ప్రసాద్ ఖాళీ సమయంలో కూడా 'ఉద్యోగం చేసే చోటు ఆలయంలాంటిది’ అని చెబుతూ ఎప్పుడూ పని పని అంటూ కళ్ళార్పకుండా పనిచేశేవాడు.

"రేయ్ కేశవ్, నువ్వూ ఉన్నావే...నీకు శ్రమ అంటే ఏమిటో తెలుసారా? మన ప్రసాద్ ను చూడు...శ్రమకు ప్రసాదే ఒక ఉదాహరణ" అని వేలాకోళంగా మొదలెడతాడు.

అందరూ అతనితో వంతుపాడుతారు. కొంతమంది ప్రసాద్ దగ్గరకు వెళ్ళి అతన్ని కెలుకుతారు.

"రేయ్ ప్రసాద్...నేను తెలియక అడుగుతున్నాను. ఇంతగా కష్టపడి పనిచేస్తున్నావే! నీకేమన్నా 'కంపనీ’ లో గోల్డు మెడల్ ఇస్తారా?"

"అంటే...కష్టపడి పనిచేస్తే బంగారు పతకం ఇవ్వాలి అంటావా?"

"నేను అలా చెప్పటంలేదు! నువ్వెందుకు అంత కష్టపడాతవు...మనం కొండనే పగలుగొట్టినా మనం 'లేబర్’ గుంపే. కావాలంటే ఐదొందలో, వెయ్యో జీతం ఎక్కువ ఇస్తారు. నువ్వొక మేనేజర్ గానో....ఆఫీసర్ గానో అవలేవురా!"

"నేను మేనేజర్ అవటంకోసం ఇక్కడ పనిచేయటంలేదు. తీసుకునే జీతానికి న్యాయం చేయాలి. అందుకోసమే పనిచేస్తున్నాను. నేను ఈ కంపనీలో పనిచేయటానికి నాకు ఒక అవకాశం దొరికింది. అప్పుడు జీతం కూడా వద్దు 'ఉద్యోగం దొరికితే చాలు’...పని నేర్చుకోవచ్చు. అదే చాలు అనుకున్నాను. కానీ, జీతంతో ఉద్యోగం దొరికింది. అలాగే అప్పుడప్పుడు జీతం పెరుగుతూ ఇప్పుడు నెలకు ముప్పైవేల రూపాయలు వస్తోంది. ఇంత పెద్ద జీతం వస్తుందని నేను కలలో కూడా అనుకోలేదు. ఇది నిలకడగా ఉండాలి. ఇలాగే కొనసాగాలి. దానికోసం ఈ కంపనీ ఇప్పటి లాగానే ఎప్పుడూ ఉండాలి. దానికోసమే నా పనిని నేను బాధ్యతగా చేస్తున్నాను. నేను ఇలా పనిచేయడంలో నాకు ఒక ఆనందం ఉందిరా. దయ చేసి మీ వ్యాఖ్యానాలతో నా బుర్రను మార్చటానికి ట్రై చేయకండి. ప్లీజ్..." 

"ఇలా చూడరా...మేము నీమీద ఏమీ రుద్దటం లేదు. యధార్ధాన్ని మాట్లాడుతున్నాము. ఇక్కడ మనం చెమటోడ్చి పనిచేస్తున్నాము. దానికి తగిన జీతాలు ఇవ్వటం లేదు. కానీ, 'ఆఫీసర్’ అనే ముసుగులో 'ఏ.సీ.' గదులలో వార్తా పత్రికలు చదువుతూ డెబ్బైవేలు, ఎనభైవేలు జీతాలు తీసుకుంటున్నారు...దీని గురించి నువ్వు ఎప్పుడైనా ఆలొచించావా?"

"చాలురా...నువ్వేదో వాళ్ల పక్కనే ఉండి చూసినట్టు మాట్లాడకురా! ఎవరో ఒకలిద్దరు కథల పుస్తకాలు చదువుతూ ఉండి ఉండొచ్చు. వెంటనే అందర్నీ అలాంటి వారనే చెప్పాలా?...వెళ్ళరా. వెళ్ళి పనిచూసుకో"

నేను చెప్పేది కొంచం విను.

చెప్పు...వింటూనే ఉన్నాగా...చెప్పు.

"అలా కాదురా...మనల్ని మన తల్లి తండ్రులు పదినెలలు తరువాతే కన్నారు. వాళ్ళనూ వాళ్ళ తల్లితండ్రులు పదినెలల తరువాతే కన్నారు. వాళ్ళకు మాత్రం 'ఏ.సీ.' గదులు, కార్లూ అంటూ చాలా వసతులు. కానీ, మనం కుర్చీలో కూడా కూర్చోకూడదు. నిలబడే పని చేస్తూ చచ్చిపోవాలి"

"దానికేం చేయగలం...వాళ్ళు స్కూల్లో బాగా చదువుకుని మంచి 'మార్కులు’ తెచ్చుకున్నారు. అందువలన 'బి.ఈ', 'ఎం.ఈ' అని సీటు తెచ్చుకుని ఆ చదువులను కూడా విజయవంతంగా పూర్తిచేశారు. మీరు 'సినిమా' కోసం స్కూల్ కట్ చేసి వెళ్ళినందుకు 'ప్లస్ టూ' కూడా పాస్ అవలేదు. అక్టోబర్ లో పరీక్షలు రాసి ఎలాగో 'పాస్’ అయ్యి బ్రతికిపోయారు. మనిషి యొక్క జీవిత పర్వాలలోనే ముఖ్యమైనది విధ్యార్ధి పర్వం. దాన్ని సరిగ్గా ఉపయోగించుకోకపోతే జీవితం తప్పుగానే స్థిరపడుతుంది. ఏదో ఈ చదువుకు ఈ మాత్రమైనా మంచి కంపెనీలో ఉద్యోగం దొరికి నెల జీతం తీసుకుంటున్నది తలచుకుని సంతోష పడండిరా"

-- ప్రసాద్ ఇలాగే సమాధానం చెబుతాడు. అతనితో మాట్లాడిన వాళ్ళకు 'ఎందుకురా మాట్లాడాము?' అని అనిపిస్తుంది. అందువలన వాళ్ళ వరకు ఇతనొక ప్రత్యేక వ్యక్తి.

ఈ వ్యక్తి ఆరోజు కూడా వీళ్ళ మాటలను పట్టించుకోకుండా, వాళ్ళతో కలవక, విడిగా ఉండి తన పని తాను చేసుకుంటూ వెడుతున్నాడు. అందరి జీవితమూ ఎప్పుడూ ఒకే లాగానే పయనిస్తుందా? అందులో ఎన్నో భయం పుట్టించే మార్పులు, వంకర్లు వస్తూనే ఉంటాయి కదా!

ప్రసాద్ వరకు అలాంటి ఒక మార్పు వచ్చింది.

అతనికి 'పర్సనల్ డిపార్ట్ మెంటు’ నుండి పిలుపు వచ్చింది.

"మిస్టర్ వెంకట్ ప్రసాద్...మీరు కొత్త ‘పి.ఆర్.ఓ.’ సారును చూడాలని చెప్పుంచారా?"

"అవును..."

“ఆయన డ్యూటీలో జాయిన్ అయ్యి ఈ రోజు రెండో రోజు. నిన్న మీరు ఆయన్ని కలవటానికి వచ్చి అలాగే తిరిగి వెళ్ళిపోయినట్లు తెలుస్తోంది. ఇప్పుడు వెళ్ళండి. సారు మీకోసం కాచుకోనున్నారు"

ప్రసాద్ ను పిలిచినతను తప్పుకున్నాడు. కానీ ‘పి.ఆర్.ఓ.’ ను వెతుక్కుంటూ వెళ్ళి 'విష్' చేయటానికి ప్రసాదుకు బిడియంగా ఉంది. ఎందుకంటే ముందు రోజు ఆయన్ని కలవడానికి వచ్చినప్పుడు అతను చూసిన ఆ దృశ్యం అతని మనసులో కదలాడుతోంది. 

'ఒక తాగుబోతు--అందులోనూ పని చేసే సమయంలోనే తాగుతున్న మహా తాగుబోతుగా మనసులో పదిలమైపోయిన ఆయన్ని ఏమని చెప్పి విష్ చేయాలి?’

"ఇంకా ఎక్కువగా తాగి ఆనందంగా జీవించండి!" అని విష్ చేయాలా? -- గందరగోళంతో 'కంప్యూటర్ మానీటర్ నే' చూస్తూ కూర్చున్న అతను, చివరగా ఆ ‘పి.ఆర్.ఓ’ ను కలిసి విష్ చేయాలనే ఐడియానే మార్చుకున్నాడు.

అప్పుడు రాజేష్ కుమార్ వచ్చాడు.

“ప్రసాద్...ఇంకా వెళ్లలేదా?"

"లేదు రాజేష్... అభినందనలు అనేది మంచి మనుషులకు మాత్రమే"

"వచ్చిన 'పార్టీ' ఒక వేస్టు వ్యక్తి అనేది మొదటి రోజే తెలిసిపోయిందా?"

ప్రసాద్ మౌనంగానే దాన్ని ఆమోదించాడు.

రాజేష్ కుమార్ కు కుషీగా ఉన్నది.

"పెద్ద అధికారంలో ఉండే ఆఫీసర్లు అందరూ ఎప్పుడూ దేవాది దేవతలు అని అనుకుంటావే. వాళ్ల గురించి నీదగ్గర ఇప్పుడొక మార్పు...మంచిది" అని చెప్పి అక్కడ్నుంచి వెళ్ళాడు.

అదే సమయం 'డిపార్ట్ మెంటులో' ఆ 'పి.ఆర్.ఓ.' రహస్యంగా బాటిల్ తెరిచి గ్లాసులో పోసుకుని తాగటం మొదలుపెట్టాడు. ఎక్కువగా వాసన రాని విదేశీ మధ్యం. అయినా కానీ, ఒక జాగ్రత్తకోసం వక్కపొడి పొట్లం కట్ చేసి నోట్లో పోసుకున్నాడు. అద్దాల అడ్డు దగ్గరకు వెళ్ళి కర్టన్ను పక్కకు జరిపి ఎవరైనా గమనిస్తున్నారా? అని ఒక చూపు వేశాడు.

టెలిఫోన్ మోగింది. రిజీవర్ ఎత్తి చెవి దగ్గర పెట్టుకున్నాడు. అవతలవైపు ఆ పరిశ్రమకు చెందిన అతిపెద్ద పోస్టులో ఉన్న మరో అధికారి ఒకరు మాట్లాడారు.

"మిస్టర్. విఠల్ రావ్!"

"ఎస్ సార్..."

"పనిలో చేరి ‘సెటిల్’ అయ్యారా?"

"ఎస్ సార్..."

"సరే...నేను చెప్పినదంతా జ్ఞాపకం ఉంచుకున్నారు కదా?"

"ఉంది సార్"

"రేపు ఆ ప్రాంతం వ్యక్తి, రాజకీయ పార్టీ జిల్లా ఆర్గనైజర్ వస్తారు. ఆయనకు ఐదు లక్షలు 'బ్రీఫ్ కేసు’ లో ఉంచి ఇవ్వండి. సస్ పెన్స్ అకౌంటులో డబ్బులు తీసుకోండి. అలాగే 'వౌచర్’ లో సంతకం అడిగితే వేసి ఇవ్వండి. ఈ డబ్బు ఇచ్చే విషయాన్ని రహస్యంగా ఉంచండి...అది వాళ్ళ ఎలక్షన్ ఫండ్"

"ఓ.కే. సార్...నేను చూసుకుంటాను"

--- విఠల్ రావ్ అంటూ 'టాప్ లెవల్లో' పిలవబడ్డ ఆ 'పి.ఆర్.ఓ.'...వెంటనే ఫోను పెట్టేసి, వచ్చి కూర్చున్నాడు. అతని కడుపు రగిలిపోతోంది. ‘ఏ పనీ చేయని రాజకీయ నాయకులకు నా చేతులతో లంచం ఇవ్వాల్సి వస్తోంది. హు...మనం కూడా ఒక రాజకీయ నాయకుడై ఉండాల్సింది, ఏ పనీ చేయకుండా డబ్బు సంపాదించుకోవచ్చు’ అని గొణుక్కోవడం మొదలుపెట్టాడు.

************************************************PART-6*****************************************

మరుసటి రోజు!

ఆ జిల్లా రాజకీయ పార్టీ ఆర్గనైజర్, పార్టీ రంగుతో మెరిసిపోతున్న పంచ కట్టుకుని ఆఫీసులోకి దూరాడు. అతనికి కోలాహలమైన స్వాగతం. విఠల్ రావ్ కూడా ఒక పెద్ద పూలమాలను కొని ఉంచాడు. ఆ మాల వేసి అతన్ని తన గదికి తీసుకు వెళ్ళి, కూర్చోబెట్టి కుషీ చేయటం మొదలుపెట్టాడు.

"మీరేనా కొత్తగా వచ్చిన ఆఫీసరో?"

“అవునండి...ఇక నేనే ఇక్కడ ‘ఆఫీసర్- ఇన్ చార్జ్’ ని"

"ఇంతకు ముందు ఎక్కడ ఉండే వాళ్ళు?"

"విశాకపట్నంలో ఉన్న ‘ఎఫ్.జే.ఎస్ పైప్స్’ అనే కంపెనీలో..."

"ఓ...అది చాలా పెద్ద కంపెనీ కదా?"

"అవును...నెలకు వంద కోట్ల బిజినస్ ఉన్న కంపెనీ"

"ఈ కంపెనీలో బిజినస్ ఎంత ఉంటుంది"

"ఇక్కడ కూడా సుమారుగా అంతే బిజినస్ ఉంటుంది"

"విశాకపట్నంలో క్లైమేట్ చల్లగా ఉంటుంది కదా! అది వదిలేసి ఎండిపోయిన ఈ ఊరుకు వచ్చారు?"

“ఏప్పుడూ 'మేనేజ్ మెంట్ టాప్స్’ ఒకే చోటే ఉండకూడదు. ‘ఎక్స్ పీరియన్స్’ రాను రాను 'జంప్' అవుతూనే ఉండాలి. పాత కంపెనీ కంటే ఇక్కడ సంవత్సరానికి మూడు లక్షల రూపాయలు ఎక్కువ ఇస్తామని చెబుతుంటే చల్లని క్లైమేట్టు...విశాకపట్నం, ఇవన్నీ దేనికి చెప్పండి"

"అదీ నిజమే...ఇంట్లో ఒక 'ఏ.సి’ మిషన్ కొని తగిలిస్తే చల్లటి క్లైమేట్ వస్తుంది. దానికోసం విశాకపట్నం వెళ్ళాలా ఏమిటి?"

---వాళ్ళిద్దరి మధ్య ఇలాంటి సంభాషణే జరుగుతోంది. మధ్యలో అందులో ఒక చిన్న మార్పు. విఠల్ రావ్ తన కుర్చీ పక్కన పెట్టుకున్న బ్రీఫ్ కేసును ఆ రాజకీయ నాయకుడికి అందించాడు.

“ఈ ఐదు లక్షలు మీ 'కంపనీ’ కి చిల్లర డబ్బులు. మేము 50 లక్షలు వరకు ఎదురు చూశాము"

"అరే మీరొకరు. మా 'కంపనీ’ ‘చైర్మాన్’ పెద్ద పిసినారి అనేది తెలుసుకునే నేను ఈ కంపనీలో చేరాను. మీరు పెద్దగా బాధ పడకండి. అప్పుడప్పుడు భయపెడుతూ ఉండండి. నేను డైరక్టర్లతో మాట్లాడి మీకు 'సెటిల్’ చేస్తూ ఉంటాను"

"అరె...మీరు మా సైడా? ఇంతకు ముందు మీ 'సీటు’లో ఉన్న మనిషి పెద్ద పొగురుబోతు. నేను గాంధీ గారికి మనవుడ్ని, నెహ్రూ గారికి మేన మామను అంటూ డబ్బులే ఇవ్వనని చెప్పాడు. నేను కూడా...చుట్టు పక్కలున్న వారితో గొడవ పెట్టుకోకండని ఎంతో చెప్పి చూశాను. వినలేదు. కరక్టుగా అప్పుడే మీ కంపనీలో పని చేస్తున్న ఒకతను పనిచేస్తున్నప్పుడే 'హార్ట్ అటాక్' వచ్చి చనిపోయాడు. ఎవరో ఒక ఆఫీసర్ ఎక్కువగా శ్రమ పెట్టినందువలనే 'హార్ట్ అటక్' వచ్చిందనే విషయం నా చెవికి చేరింది. అది చాలదా నాకు? పిడి దొరికింది కదా. మీ 'చైర్మాన్' కి ఒక లెటర్ పంపించాను. ఆయన ఇంకొక ఆయనకు లెటర్ పంపించాడు. ఇప్పుడు ఐదు లక్షలు వచ్చింది. ఇదే మీ 'కంపనీ లక్షణం”

---ఆ రాజకీయ నాయకుడు బాగానే మంట వెలిగించాడు. విఠల్ రావ్ కూడా అలాగే 'ఇదే మనకు ఒక మంచి సంచీ' అని ఆ బంధుత్వాన్ని గట్టిగా బిగించుకున్నాడు.

"వదిలేయండి సార్...పాత చెత్తను ఎందుకు కెలకటం? మీరు నాకు మద్దత్తుగా నిలబడండి. మిగితాది నేను చూసుకుంటాను"

"అరె ఏమిటండి మీరు...ఇంత ఒపన్ గా మీరు మాట్లాడిన తరువాత నేను చెప్పటానికి ఏముంది? లోపల హత్యే జరిగినా మీరు భయపడ అక్కర్లేదు. అన్నీ నేను చూసుకుంటాను"

----మొత్తానికి ఆ రాజకీయ నాయకుడు, తను ఎలాంటి మనిషి...తన గుణం ఎలాంటిదీ అనే విషయాలన్నీ చెప్పి ముగించి ఆ బ్రీఫ్ కేసు తీసుకుని వెళ్ళిపోయాడు.

విఠల్ రావ్ ముఖంలో విజయం సాధించిన నవ్వు. దానికి ఎన్నో అర్ధాలు. రాజకీయ నాయకుడు వెళ్ళిన వెంటనే...'అకౌంట్స్ మేనేజర్’ లోపలకు వచ్చాడు.

"నమస్తే సార్...ఒకలాగా రాజకీయ నాయకుడ్ని సమాధానపరచి పంపించారు లాగుందే?"

"అవును...ఇక మన దగ్గర తోక ఆడించడు. అంతలా బెదిరించి పంపాను"

"గొప్ప మనిషి సార్ మీరు....మీ సీటులో ఇంతకు ముందు ఉన్న ఆఫీసర్ ఆయన్ని లోపలకు రానిచ్చేవాడే కాదు"

"అందుకే ఇక్కడ పనిచేయలేకపోయాడు. నాకు....ఎలాంటి వాళ్లతో ఎలా మాట్లాడాలో బాగా తెలుసు. సరే...మీరు ఎందుకు వచ్చారు?"

"సార్...వౌచర్ లో సంతకం తీసుకు వెల్దామని వచ్చాను"

"అవును...ఇలాంటి హెడ్దింగ్గులే లేని ఖర్చులను ఏ లెక్కలో రాస్తారు?"

"అదెందుకు సార్ అడుగుతారు...'మెషనరీ బ్రేక్ డౌన్, కంపనీ మెత్తం పైంటింగ్ వేయించాము...అని ఏదో ఒక లెక్కలో రాయాల్సిందే..."

--అకౌంట్స్ మెనేజర్ మాట్లాడుతూనే వౌచర్ జాపాడు. అందులో సంతకం పెట్టటానికి పెన్ను తెరిచిన విఠల్ రావ్ గుండె గుబేలు మన్నది. కారణం, ఐదు లక్షల రూపాయలకు బదులు 50 లక్షల రూపాయలు ఇచ్చినట్లు అందులో రాసుంది.

"ఏమిటండి ఇది...ఐదు బదులు యాబై అని వేసుంది"

"నాకు తెలియదండి...పై అధికారుల ఆర్డర్. నేను వేశాను"

"అయితే మిగతా 45 ఎక్కడ?"

"ఏం ప్రశ్నండి ఇది...మీకు ఒక ఐదు, నాకు ఒక ఐదు. ఇలాగే మిగిలిన 35 కు మనుష్యులు ఉన్నారు కదా...”

"సంతకం పెట్టే నాకు కేవలం ఐదు లక్షలేనా?"

"మీరు కంపెనీలోకి వచ్చేటప్పడు 'జి.ఎం.' అన్ని విషయాలూ చెప్పుంటారే?"

"చెప్పారు...కానీ ఇంత పెద్దదిగా ఉంటుందని నేను అనుకోలేదు"

"ఇప్పుడేమైంది...ఐదు అనే చోట ఏడో...ఎనిమిదో తీసుకోండి. మిగతాది నేను చూసుకుంటాను"

"అది సరే...తరువాత సమస్యేమీ రాదే?"

"రాకూడదనే దేని దేనికి ఎంతెంత లెక్క చూపించాలో అలా చూపించటానికి రెడీగా ఉన్నాను"

"దానికోసం కాదు...ఆ రాజకీయ నాయకుడ్ని సమాధానపరచి పంపించింది నేను. దాన్ని అకౌంట్స్ లో సరి చేసేది మీరు...మనకు పైన ఒకరు, దీనికి దారి చూపించేవారు. మొత్తం ముగ్గురే కదా. మిగతా వాళ్ళకు ఎందుకు భాగం పోవాలి?"

"ఇలాగా వొలిచి మాట్లాడుతారు. మిగతా వాళ్ళ నొరు మూయొద్దా...దానికోసమే?"

"ఇది వాళ్ళకు తెలిస్తేనే కదా?"

"అది సరే...'టాప్' లో ఉన్న చాలామంది గురించి మీకు ఏమీ తెలియదనుకుంటా. పోను పోనూ అన్ని విషయాలనూ తెలుసుకుంటారు"

"నా ప్రశ్నకు ఇప్పుడు ఇదేనా సమాధానం?"

"అవును సార్...కొంచం ఓపికగా 'అడ్జస్ట్' చేసుకుని వెళ్ళండి. ఇలా అప్పుడప్పుడు ఐదు,ఆరు తీసుకుంటూ 'టాప్' కు వెళ్ళిపొవచ్చు. ఒక సంవత్సరం ఈ సీటులో ఉంటే చాలు...జీవితంలో 'సెటిల్’ అయిపోవచ్చు"

----ఆ అకౌంట్స్ మేనేజర్, విఠల్ రావ్ కు బాగానే ఆశ చూపాడు.

అతని కళ్ళల్లోనూ...ఒక విశాలమైన పండ్ల తోటలోకి పెద్ద బుట్టతో వెళ్ళినంత కుషీ.

"అవును...మీ దగ్గర ఒక విషయం అడగాలి.'ఈ కంపెనీ చైర్మాన్' శంకరయ్య గురించి చాలా విన్నాను. ఆయన రాసిన పలు వ్యాసాలు చదివాను. అవి చదివిన తరువాత ఆయన ఒక మేధావి అనేది సందేహం లేకుండా తెలుస్తోంది"

"దానికేమిటిప్పుడు?"

"అది కాదు...'ఈ ఎక్స్ ట్రా' సమాచారం ఆయన వరకు వెల్తే?"

"వెల్తేనే కదా?"

"అంటే వెళ్ళదా?"

"అరే మీరొకరు...ఆయన దగ్గరకు వెళ్లటం అంత సులభం కాదు. అంతే కాదు...ఆయనకు ఎవరిమీదైనా చాడీలు చెబితే నచ్చదు"

“అంటే...ఎంత తప్పు జరిగినా ఆయన చెవులదాక వెళ్ళదని చెబుతున్నారు"

"అవును...అలా ఒకవేల వెళ్ళినా 'టాప్' లో కొంతమంది ఉన్నారు. వాళ్ళకు ఆయన్ని ఎలా సమాధాన పరచాలో తెలుసు"

"ఇది పెద్ద గొప్ప సమాధానం లాగా కనబడటం లేదు"

"సారీ....తెలిసింది చెప్పాను. నాకూ మీలాగానే సందేహాలు ఉన్నాయి. నేను వేగంగా 'సెటిల్’ అవటానికి ఆశపడటం నా భార్యకే నచ్చలేదు. 'పలు రోజుల దొంగ ఒక రోజు చిక్కుకుంటాడు’...తరువాత పరువే పోతుంది. మర్యాద పోతుంది అని అప్పుడప్పుడు బుద్ది చెబుతుంది. కానీ, ఇలాంటి సంధర్భాలు అన్ని చోట్లా దొరకవు.

'చైర్మాన్’ మంచాయనే. అందుకని కంపనీ లాభాలలో భాగం అడిగితే ఇస్తారా? అందుకని మనమే తీసుకోవటం ఒకే దారి. దీని వలన ఆయనేమీ తరిగిపోడు. సంవత్సరానికి వెయ్యి కోట్లు సంపాదిస్తున్నాడు. అందులో మనం ఐదారు కోట్లు కొట్టేయ గలిగితే అదే చాలా పెద్దది కదా?”

'అకౌంట్స్ మేనేజర్ చెప్పిన 'న్యాయం' విఠల్ రావ్ కే ఆశ్చర్యం తెప్పించింది.'ఇలాంటి మనిషి సెంట్రల్ మినిస్టర్ గా ఉండి--అందులోనూ ఫైనాన్స్ మినిస్టర్ అయ్యుంటే భారతదేశంలోని ఏ రాష్ట్రాన్ని ఏ దేశానికి అమ్ముతాడో తెలియదు!" అనే అనిపించింది.

అయినా ఒక హెచ్చరిక భావం మనసులో ఏర్పడింది.

"బాగా మాట్లాడుతున్నారు...అయినా మనం జాగ్రత్తగా ఉండాలి. అవును....ఇక్కడ ఈ విషయాల్లన్నిటినీ గమనించే వ్యక్తి ఎవుడూ లేడా?"

"ఎందుకు అడుగుతున్నారు?"

"ఒక హెచ్చరిక కోసమే..."

"ఉన్నారు. 'కంపనీ' అన్న తరువాత ఇలా ఒక నలుగురు, అలా ఒక నలుగురూ లేకుండానా పోతారు? రామక్రిష్ణ అనే ఒకతను ఉన్నాడు.'హిందీ డౌన్ డౌన్, తెలుగు జై జై' అనే ముఠా. సాధారణ మనిషే. కానీ పనిచేయటానికి వొళ్ళు వొంగదు. అతనికి కూడా మనలాంటి ఆలొచనే.'కమీషన్’ ఎక్కడ దొరుకుతుందో ఆ సీటులోకి వెళ్ళి కూర్చోవాలని ఆశ. ఎవరి దగ్గరన్నా మంచి ఉంటే అతనికి తెలియదు. కానీ, చెడు మాత్రం ఏలాగైనా తెలుసుకుంటాడు. మీరు 'ప్యాంటు’ బటన్ సరిగ్గా వేసుకోలేదనుకోండి...దాన్ని కూడా 'నోట్' చేసి నలుగురు దగ్గర మాట్లాడతాడు. అతనికి ఒకే పాలసీ:

'అధికారి గాడిదైనా సరే కాళ్ళు పుచ్చుకో, కార్మికుడు ఆ దేవుడైనా సరే ఎగిరి తన్ను!' అనేదే.

అతనికి మన విషయాలు కొన్ని తెలుసు. దానికి ప్రతిగా అతను పనిచేయకుండా అటూఇటూ తిరుగుతూ ఉండటాన్ని పట్టించుకోము. మాటి మాటికీ లీవు పెడతాడు. దాన్ని కూడా పట్టించుకోము"

"అంటే ఈ పరిశ్రమలో ఏ ఒక్కడూ కూడా న్యాయంగా లేడా?"

"మీరు అడిగేది చూస్తే...?"

నో...నో, ఈ ప్రశ్నకు మీరు ఊహించుకునే సమాధానం తప్పు...నేనెందుకు అలా అడిగానంటే...

"నేను ఇప్పట్నుంచే జాగ్రత్తగా ఉండటానికి ప్రయత్నిస్తున్నాను. అందుకే అడుగుతున్నాను"

"ఎక్కువ భయపడకండి. నేను మళ్ళీ చెబుతున్నాను. ఇక్కడ భయపడటానికి...పెద్దగా ఎవరూ లేరు. వెంకట్ ప్రసాద్ అని ఒకడున్నాడు. వాడికి దేవుడు మన ‘చైర్మనే.' నిజంగానే చాలా మంచివాడు. మన ‘చైర్మన్’ కి కూడా వెంకట్ ప్రసాద్ అంటే ఒక మర్యాద. అతని దగ్గర మాత్రం మీరు జాగ్రత్తగా ఉంటే చాలు"

"అంటే ఇంకెవరితోనూ మనకు సమస్య లేదు...అంతే కదా?"

"నమ్మండి...ఇక్కడున్న వారందరికీ ఒక వెల ఉన్నది. అందరి దగ్గరా తప్పులూ ఉన్నాయి. అది తాకితే చాలు. పరిగెత్తుకుని పారిపోతారు. మనం జాగ్రత్తగా ఉండవలసింది ఒకే ఒక మనిషి దగ్గరే. వెంకట్ ప్రసాద్ అనే ప్రసాద్..."

ఇక చెప్పటానికీ, మాట్లాడటానికి ఏమీ లేదన్నట్టు 'అకౌంట్స్ మేనేజర్’ వెళ్ళటానికి లేచాడు.

విఠల్ రావ్ మన్సులో...'ఏవరీ వెంకట్ ప్రసాద్?' అనే ప్రశ్న!

************************************************PART-7*****************************************

'క్యాంటీన్లో' వేడి వేడిగా పునుగులు, మెరపకాయ బజ్జీలు వేస్తున్నవి వేస్తున్నటు అయిపోతున్నాయి. మనిషికొక 'కూపన్’ ఇచ్చి వాటిని కొనుక్కుని తింటున్నారు.

బయట ఒక ప్లేటు పునుగులు పది రూపాయలైతే, క్యాంటీన్లో రెండు రూపాయలు. వెంకట్ ప్రసాద్ కూడా అప్పుడప్పుడు అక్కడకొచ్చి ఒక కాఫీ తాగి వెళ్ళిపోతాడు.

ఆ రోజు ప్రసాద్ క్యాంటీన్ కు వచ్చినప్పుడు 'రచ్చ' చేసే పార్టీ రాజేష్ కుమార్ కాఫీకంటే వేడిగా ఆర్భాటం చేస్తున్నాడు.

"ఆ రాష్ట్ర రాజకీయ నాయకుడికి మంచి వేట. ఐదు లక్షలతో వెళ్ళిన ఆ మనిషి అందులో సగం నొక్కేసి, కంపనీ రెండు లక్షలే ఇచ్చిందని ఆఫీసులో చెప్పాడు. ఇక్కడ మన వాళ్ళు...పార్టీకి కోటి రూపాయలు డొనేషన్ గా ఇచ్చినట్టు 'వౌచర్’ తయారు చేసారు"

ఎక్కడ, ఎలా పసిగట్టాడో తెలియదు. విషయాన్ని పెద్దది, చిన్నది చేసి పునుగులు, బజ్జీల కంటే కమ్మగా చెబుతున్నాడు.

"ఏరా...ఏమిటో పక్కనే ఉండి చూసిన వాడివిలాగా మాట్లాడుతున్నావు...?"

"అలాగే ఉంచుకో..."

"అయినా ఇలా నోటికొచ్చినట్టు అబద్దం చెప్పకూడదురా,ఎక్కడైనా ఒక రాజకీయ పార్టీకి....ఇలాంటి ఒక 'కంపెనీ’ కోటి రూపాయలు ఇస్తుందారా?"

"ఎక్కడరా ఇచ్చారు! ఇచ్చింది ఐదు లక్షలే. రాసుకున్నది కోటి..."

"తొంబై ఐదు శాతమా మోసంచేస్తారు?"

"అది కరెక్టే...ఆ రాజకీయ నాయకుడు గనుక సమస్య చేయటం మొదలుపెట్టాడంటే 'కంపనీ’ జరుపగలరా? 'డిల్లీ' నుండి రైడ్ వస్తుంది"

"రానివ్వురా...మనం 'రూల్స్’ ప్రకారం నడుచుకోవాలని మన ‘చైర్మన్' నే కదా చెబుతున్నారు!"

"చెబుతున్నారు...కానీ ఇక్కడ ఎక్కడున్నాయ్'రూల్స్’ ?నువ్వొక తెల్ల కాగితం కొని 'రూలు’ కర్ర తో దానిపై గీతలు గీతలుగా గీసుకో. అదే 'రూల్స్’."

"అయితే 'కంపనీ' ఎలా రన్ అవుతోంది?"

"వీడొకడురా... ఊరంతా కలిసి రథం లాగటం మొదలుపెడతారు. రథం కదులుతుంది. అక్కడక్కడ కొంతమంది చేతులు నొప్పి పుడుతున్నాయని లాగటం ఆపినా రథం జరగటంలేదా ఏమిటి? లేక...ఆ రథం ఎవరివలన జరుగుతున్నదని చెప్పగలమా? అలాగే మన 'కంపనీ' కూడా నడుస్తోంది"

 ----రాజేష్ కుమార్ చెప్పిన ఉదాహరణలో నిజం లేకపోలేదు. కాఫీ తాగుతూ నడుచుకుంటూ తన ఆఫీసు గదిలోకి వచ్చి తన కుర్చీలో కూర్చున వెంకట్ ప్రసాద్ మనసులోనూ అతని చెప్పిన సమాధానం ఎన్నో ఆలొచనలను రేకెత్తింది. మౌనంగా భారమైన మనసుతో పనిలో శ్రద్ద చూపటానికి ప్రయత్నించాడు. కానీ పనిలో మనసు పెట్టలేకపోయాడు.

అతని కుర్చీకి ఎదురుకుండా రెండక్షరాల కొటేషన్:

'అమ్మాయికి కన్యాత్వము….వస్తువుకు నాణ్యత' - అని రెండే లైన్లు!

దానిని చూసిన వెంటనే, విరక్తి కలిసిన నవ్వు వచ్చింది ప్రసాద్ కు. ‘ఇక్కడ అన్నీ లిఖిత రూపం. నిజానికి రెండిటికీ చాలా దూరం. కారణం...? స్నేహితులు మాట్లాడుకున్నట్టే ఇన్వాల్వ్ మెంట్ లేని పని. ఎప్పుడూ మనో భారం. కొంచం కూడా శ్రద్దలేని...కూలీకి చేసే పనిలాగా’

అలా ఆలొచించుకుంటూ పోయిన ప్రసాద్, చివరగా...ఇది 'చైర్మాన్’ కు తెలుసా? అని ప్రశ్నించుకున్నాడు. దానికి మాత్రం అతనికి గబుక్కున సరైన సమాధానం దొరకలేదు.

************************************************PART-8*****************************************

వెంకట్ ప్రసాద్ ఇల్లు!

ప్రసాద్ భార్య మాలతీ 'టీ.వీ.' చూస్తూ కూర్చోనుంది. ఈనాటి మనిషి జీవితంలో తినడం-నిద్రపోవడం-స్నానం చేయడం లాంటి విడిచిపెట్టలేని రోజువారి పనులలో 'టీ.వీ.' కూడా చేరిపోయింది.

కాలేజీ చివరి సంవత్సరం పరీక్షలు ముగించుకుని 'గెట్ టు గెదర్’ పార్టీలో కూడా పాల్గొని అప్పుడే తిరిగి వచ్చాడు ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య... ప్రసాద్ వరకు ‘చైర్మాన్'!

కొడుకు లోపలకు వెళ్ళి డ్రస్సు చేంజ్ చేసుకుని 'డైనింగ్ టేబుల్’ దగ్గరకు వెళ్ళి కూర్చున్నది కూడా గమనించలేదు మాలతీ. కారణం....టీ.వీ! అందులో ఒక సీరియల్లో హీరోయిన్ జైలులో 'వార్డన్’ చేతిలో చిత్రవధ అనుభవిస్తోంది. మాలతీకి ఆ చిత్రవధలను తానే అనుభవిస్తున్నట్టు ఒక ఫీలింగ్. ప్రసాద్ మంచం మీద బోర్లా పడుకుని ఆలొచిస్తున్నాడు. మనసు నిండా 'కంపనీ’ గురించిన ఆలొచనే. శంకరయ్య తల్లిని-తండ్రిని చూసిన తరువాత వొళ్ళుమండి 'టీ.వీ' కి వెడుతున్న కరెంటు స్విచ్ ను ఆపాడు. 'టీ.వీ.' స్క్రీన్ తెల్లగా రావటంతో "అరే...కరెంటు పోయిందా...తలనొప్పిగా ఉంది ఈ ‘ఈ.బి.’ వాళ్ళతో! అంటూ తల బాదుకుంటూ వెనక్కు తిరిగిన మాలతీ... శంకరయ్యను చూసి, "నీ పనేనా?" అంటూ విసుకున్నాడు.

"లేకపోతే ఏమిటమ్మా... నేను వచ్చి ఎంతసేపైందో తెలుసా?"

"అలాగా...'టీ.వీ.' లో సీరియల్ చూస్తూ ఉండటంతో నువ్వు వచ్చింది గమనించలేదు"

"నువ్వు ఎలా గమనిస్తావమ్మా! నేను టీ.వీ. లో కనబడి 'అమ్మా...ఆకలేస్తోంది’ అని అడిగితేనే, నా మీద నీ దృష్టి పడుతుందని చెప్పు"

"ఛఛ...మీ నాన్న రానీ, ఇద్దరికీ ఒకేసారి భోజనం పెడతాను"

"అమ్మా...నాన్న ఎప్పుడో వచ్చాశారు. అక్కడ చూడండి మంచం మీద"

---శంకరయ్య తల్లికి చూపగా, మాలతీ బెడ్ రూమువైపు చూసింది.

వెంకట్ ప్రసాద్ చెవులకు వాళ్ళ సంభాషణ వినబడింది.

"నాన్నా లేచిరా...నాకు బాగా ఆకలిగా ఉంది"

----శంకరయ్య పిలిచాడు. ప్రసాద్ లేచి కట్టుకున్న లింగీని బాగా సర్ధుకుని హాలులోకి వచ్చాడు. మొహంలో డల్ నెస్.

"ఏం నాన్నా డల్ గా ఉన్నారు?"

"అరే నువ్వొకడివిరా...మీ నాన్న అలా ఉంటే 'కంపనీ' లో ఏదో సమస్య అని అర్ధం".

"అవునా నాన్నా?"

"ఆయన్ని ఎందుకు అడుగుతావు...నన్ను అడుగు. నేను చెబుతాను. నీకు ఏది జరిగినా...నాకు ఏది జరిగినా ఆయన బాధపడరు. ఆయన బాధపడుతున్నారు అంటే 'కంపనీ' లో ఏదో సమస్యే నని అర్ధం"

"ఏమిటి నాన్నా...అమ్మ చెప్పేది నిజమా?"

"అవును రా..."

"నువ్వు బాధ పడేటంత సమస్య ఏమిటి నాన్నా? నీ పనిలో నువ్వు ఏమన్నా తప్పు చేశావా?"

"పిచ్చొడా...నా 'కంపనీ' లో ఇప్పుడు తప్పు చేస్తేనే అక్కడ ఉద్యోగం చేయగలం"

"ఏమిటి నాన్న చెబుతున్నారు?" --- కొడుకు శంకరయ్య అర్ధంకాక ఆశ్చర్యంగా అడిగాడు. 

మాలతీ మళ్ళీ తండ్రీ-కొడుకుల సంబాషణ మధ్యలో తలదూర్చింది.

“శంకరయ్యా...ఎప్పుడూ ఊరంతా ఒక దారిలో నడిస్తే....మీ నాన్న మాత్రం వేరే దారిలో నడుస్తారు"

"అరే ఏంటమ్మా నువ్వు...నాన్నతో చెప్పి ఆయన చేస్తున్న 'కంపనీ' లో ఒక ఆరు నెలలో, ఒక సంవత్సరమో 'మేనేజ్ మెంట్ ట్రైనీగా' అవలాని అనుకుంటున్నాను. ఇప్పుడు పోయి ఈయన దారి వేరే దారి అంటున్నావు..."

"అవునురా...ఐదు వేళ్ళూ ఒకే లాగానా ఉన్నాయి? చేతి వేళ్ళే ఎచ్చుతగ్గులుగా ఉన్నప్పుడు...మనుషులందరూ మనం ఎదురుచూస్తున్నట్టు ఉండాలనుకుంటే ఏలా?"

"నువ్వు చాలా కన్ ఫ్యూజ్ చేస్తున్నవమ్మా..."

"నేనేమీ కన్ ఫ్యూజ్ చేయటం లేదు. నిజం చెబుతున్నా! మీ నాన్నకు తానేమిటో; తన పనేమిటో చూసుకోవటం తెలియదు. ఈయన పని చేస్తున్న కంపనీకి ఈయనే యజమాని అనుకుంటారు. నన్ను అడిగితే ఈయన యజమాని కూడా అంత బాధ పడరని గట్టిగా చెప్పగలను. ఎవరు ఎలా ఉంటే మన కెందుకురా? మన పని ఏమిటో అది మాత్రం చూసుకుంటే ఏ సమస్యా ఉండదు"

----- మాలతీ మాటలతో సాధించింది. ప్రసాద్ కు కోపం ముక్కు మీదకు వచ్చింది. కోపంగా భార్యను చూశాడు.

"వూరికే అలా చూడకండి...మీరేమీ మహాత్మా గాంధీ కాదు. అందరినీ మార్చటానికి"

"తరువాత...?"

"తరువాత ఏమిటి తరువాత...కంపనీలో జరిగే తప్పుల కోసం మీరు ఎందుకండీ ఇలా బాధ పడుతూ ఆరోగ్యం పాడుచేసుకుంటారు? ఇప్పుడు మీ కంపనీ ఏమన్నా మూసేస్తున్నారా ఏమిటి?"

"అంటే...కంపనీ నష్టపోయి మూసేసిన తరువాతే ఒకరు బాధపడాలి అంటావా?"

"అలాగంతా జరగదండి... కోట్లలో పెట్టుబడి పెట్టి కంపనీ నడుపుతున్నవారికి తెలియదా...ఎవరు ఏం చేస్తున్నారు? ఏది, ఎప్పుడు, ఎలా జరపాలోనని?"

"తెలియదు మాలతీ...ఏమీ తెలియదు. అదే ఇప్పుడు నా బాధ!"

 "ఏం చూసి చెబుతున్నారు...'తెలియదు’ అని?"

“కంపనీ లోనే మధ్యం సేవిస్తున్నాడు ఒక అధికారి. ఎప్పుడు చూడు పేపరూ, పత్రికలు చదువుతూ ఆఫీసు 'ఫైల్స్’ చూశానని అబద్దం చెబుతున్నాడు ఇంకొక అధికారి. లేని సమస్యను ఉందని చెప్పి దానికి లంచం అడుగుతున్నాడు ఒకడు. దాన్ని ఇంకొకడు తీసుకుని వీడికి ఇస్తున్నాడు.

ఎనిమిది గంటలు పని. దాంట్లో కనీసం మూడు గంటలు కూడా ఎవరూ పనిచేయటం లేదు. మిగితా సమయమంతా సినిమాల గురించి, రాజకీయాల గురించి కబుర్లే. క్యాంటీన్లో వర్కర్లకు ఒక 'మెనూ'... పై అధికారులకు ఒక 'మెనూ'! క్యాంటీన్లో ఏదైనా సరిలేదు అని ఎవరైనా చెబితే వినిపించుకునే వారే లేరు. వర్కర్స్ ను కలుసుకోవటమే అతిపెద్ద గౌరవ సమస్యగా అనుకునే సర్వాధికార మనసున్న వ్యక్తికి 'పబ్లిక్ రిలేషన్ ఆఫీసర్ పదవి"

------ 'ఏమీ చేయలేం' అని కన్నీళ్లు పెట్టుకుంటూ తన నిస్సహాయాన్ని, నిస్పృహను వ్యక్తం చేయలేక కుములిపోయాడు వెంకట్ ప్రసాద్. అలా తండ్రి కుమిలిపోవటం కొడుకు శంకరయ్యా ఇంత వరకు చూడలేదు. కానీ ఇదంతా మాలతీని ఏమీ చేయలేదు.

"హూ...ఇలాగే కదా భారతదేశంలో ఉన్న ఎనబై శాతం కంపనీలూ నడుస్తున్నాయి. ఏదో మీ ఒక్క కంపెనీ మాత్రమే ఇలా ఉన్నట్టు బాధపడుతున్నారు?"

"పిచ్చి పిచ్చి గా మాట్లాడకు మాలతీ... మా ‘చైర్మన్’ గురించి నీకు ఏం తెలుసు? ఎంత పెద్ద కోటీశ్వరుడో తెలుసా?,దానికీ మించి గొప్ప మానవత్వం ఉన్న మనిషి అనేది నీకు తెలుసా?

ఇప్పుడు కూడా 'కంపనీ' కి వస్తే క్యాంటిన్లో వర్కర్లతో పాటూ తాను కూడా క్యూలో నిలబడి మేము తినేదే ఆయన తింటారు. నేలను క్లీన్ చేసే సాధారణ వర్కర్తో సహజంగా భుజం మీద చెయ్యివేసి మాట్లాడతారు. అన్నిట్లోనూ 'నెంబర్ ఓన్’ గా ఉండాలనేది ఆయన లక్ష్యం. దాని కొసం రాత్రనక పగలనక కష్టపడుతున్నారు. ఆయన అలా కష్టపడినందు వలనే మొదట్లో మూడు వందల రూపాయలు జీతం తీసుకునే నేను, ఈ రోజు ముప్పైవేలు సంపాదించేందుకు కారణమయ్యింది. ఒకే ఒక కంపనీ గా ఉన్న మా కంపనీ తొమ్మిది కంపనీలుగా ఎదిగింది. అలా ఎదిగి ఉండకపోతే ఇంత జీతం,ఇన్ని వసతులు ఇవ్వలేము అనేది ఆయన అభిప్రాయము. అదే నిజం కూడా....

నేను ఈ కంపనీలో చేరినప్పుడే నా స్నేహితుడు బాలూ ఒక రైసు మిల్లులో ఉద్యోగంలో చేరాడు. ఈ రోజు వాడు పదిహేను వేలు జీతం కూడా తీసుకోవటం లేదు. కానీ, నేను ఈ రోజు చేతుల నిండా సంపాదించటానికి నా యజమాని యొక్క దీర్ఘ దర్శనమే కారణం”

"అన్నీ సరే నండి...ఇంత దూరం ఒక కంపనీని తొమ్మిది కంపనీలుగా పెంచిన ఆయనకు మీ 'కంపెనీ' లో జరుగుతున్నాయని మీరు చెబుతున్న తప్పుల గురించి తెలియదా?"

"అదే ఇప్పుడు నా ప్రశ్న...నా కన్ ఫ్యూజన్..."

"సరే...ఆయనకు తెలియదనే పెట్టుకుందాం. ఆయన్ను చూసి నప్పుడు మీరు చెప్పేయండి"

"అలాగంతా చెప్పలేము మాలతీ. ఒక దేశ రాష్ట్రపతి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎదుగుతున్న సమస్య గురించి ఆలొచిస్తున్నప్పుడు ఒంటరిగా ఒకతను ఆయన దగ్గరకు పోయి 'మా ఇంటి కుళాయిలో నీళ్ళు రావటం లేదు’ అని చెప్పినట్లే ఉంటుంది...నేను గనుక ఈ సమస్య గురించి మాట్లాడితే..."

"మీ సమాధానం నాకు నవ్వు తెప్పిస్తోంది. ఆయన ఉన్న అంతస్తుకు ఇవేమీ పెద్ద సమస్యలు కావని అర్ధమవుతోంది. ఇంకా ఎందుకు మీరు బాధ పడుతున్నారు?"

"మాలతీ...ఒక మంచి సామెత ఏం చెబుతోందో తెలుసా?"

"ఏం చెబుతోంది?"

"చిన్న చిన్న సమస్యల్లో తీవ్రంగా దృష్టి పెడితే, పెద్ద పెద్ద సమస్యలు వాటికవే సర్దుకుపోతాయి అని ఆ సామెత చెబుతోంది"

"చివరగా మీరు ఏం చెప్పదలుచుకున్నారు...?"

"దీనిని ‘చైర్మాన్’ దగ్గరకు తీసుకు వెళ్ళకూడదు. అదే సమయం ఇక్కడున్న వాళ్ళు భయపడాలి. ‘చైర్మాన్’ దృష్టికి తీసుకువెళ్ళకుండానే దీనిని సరి చేయటానికి ఏమిటి దారి అని ఆలొచిస్తున్నాను"

“సరే నాన్నా...బాగా ఆలొచించండి. ఏదో ఒకటి చెయ్యండి...అలాగే నాకూ ఒక దారి చూడండి"

"చూస్తాను ‘చైర్మాన్'!....కానీ, తండ్రీ కొడుకులు ఇద్దరూ ఒకే చోట పనిచేయటం అంత మంచిది కాదు. అందుకని ఎందుకైనా మంచిది నువ్వు వేరే కంపనీలో కూడా ప్రయత్నించు"

"సరే...ఇకనైనా కంపనీ సమస్యలు మూట కట్టి పెట్టేసి భోజనానికి వస్తారా?" పిలిచింది భార్య మాలతి.

అంత వివరంగా మాట్లాడినందువలన వెంకట్ ప్రసాద్ మనసు కూడా తేలిక పడింది. డైనింగ్ టేబుల్ దగ్గరకు వెళ్ళి కూర్చున్నాడు. మాలతీ 'హాట్ ప్యాక్' లో నుండి వేడి వేడి చపాతీలు తీసి ప్లేటులో పెట్టింది.

ఆ సమయంలో అది అమ్రుతంలా ఉన్నది!

************************************************PART-9*****************************************

మరుసటి రోజు ప్రొద్దున'యూనీ ఫారం' వేసుకుని 'నేమ్ బ్యాడ్జ్' పెట్టుకుని ఉద్యోగానికి బయలుదేరిన వెంకట్ ప్రసాద్ దగ్గరకు పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చిన మాలతీ భర్తను అడ్డుకుని ఆయన్ని ఒకసారి పైకీ కిందకీ చూసింది.

"ఏమిటి మాలతీ...?”

"ఏమీ లేదు...అన్నీ సరిగ్గా ఉన్నాయా అని చూశాను"

"నేను ఎప్పుడు సరిగ్గా లేకుండా వెళ్ళనే?"

"మంచి ప్రశ్నే...!కానీ తప్పు చేసేవాళ్ళు ఎక్కువగా ఉండే చోట నిజాయితీగా ఒక్కరున్నా అది తప్పేనండి!"

"అయ్యో...ఇప్పుడే నువ్వు మొదలుపెట్టేశావా?"

"సరే సరే...జాగ్రత్తగా వెళ్ళి రండి. ఎవరో ఏదో చేస్తే మనకెందుకు? మీరు మీ పని చూసుకుని వచ్చేయండి. రాత్రి నేను చెప్పింది జ్ఞాపకం ఉంచుకోండి" మాలతీ మంత్రించి పంపించింది.

ఒక చిన్న నవ్వుతో 'బైకు’ పై కూర్చుని దాన్ని కిక్ స్టార్ట్ చేసాడు. అది వీధిలోకి వేగంగా వెళ్ళింది. అతని మనసులోనూ 'ఎవరు ఎలా పోతే మనకేంటి. మనం మన పనిని నిజాయితీగా చేద్దాం...' అనే మంత్రమే పరిగెత్తింది.

కానీ, ఎప్పుడూ 'విధి' అనేది వినోధమైనదే కదా! అది తన దారిలోకే అందరినీ లాక్కుని వెడుతుంది. వెంకట్ ప్రసాద్ మాత్రం దానికి మినహాయింపా ఏమిటి...?

ప్రసాదు కంపనీ గేటులోపలో నుండి ఫ్యాక్టరీలోకి ప్రవేశిస్తున్నప్పుడే విధి తన ఆట మొదలు పెట్టింది.

'సెక్యూరిటీ' పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చి ప్రసాదును  అడ్డుకున్నాడు. “'పి.ఆర్.ఓ' విఠల్ రావు గారు మిమ్మల్ని చూడాలట, ఆయన్ని ఆయన డిపార్టుమేంటులో కలిసి చూసి వెళ్ళమన్నారు” చెప్పాడు సెక్యూరిటీ.

'సరే' నని తల ఊపుతూ 'బైకు’ ను 'స్టాండు’ లో పెట్టి, 'పి.ఆర్.ఓ.' సెక్చన్ కు వెళ్ళాడు ప్రసాదు. అప్పుడు విఠల్ రావు రూములో నుండి మధ్యం వాసన తొంగి చూసింది.

'భగవంతుడా'...అని గొణుక్కుంది ప్రసాద్ పెదవులు.

అయినా తప్పదని గది తలుపు తట్టాడు.

"లోపలకు రండి..." ఆహ్వానం వచ్చిన వెంటనే లోపలకు వెళ్ళాడు.

విఠల్ రావ్ ప్రసాద్ ని క్రిందా పైకీ చూసాడు. తన ఎదురుకుండా ఉన్న కుర్చీలో ప్రసాద్ ని కూర్చోమని చెప్పాలని కూడా ఆయనకు అనిపించలేదు. కంపనీ నిర్వాహ అధికారంలో ఉన్న అధికారులు, మిగిలిన అధికారులను తప్ప మిగిలిన వారిని ఎవర్నీ కూర్చోబెట్టి మాట్లాడ కూడదు అని అనేది అక్కడ రాయబడని రూలు. కుర్చీలో కూర్చోబెడితే సరిసమంగా చూసినట్లు అవుతుంది. అదే వాళ్ళకు పొగరు తెప్పిస్తుందని అని ఎవరో...ఎప్పుడో చెప్పిన దానిని గట్టిగా పట్టుకున్నారు. ప్రసాద్ కొంచం సేపు నిలబడి చూసి తానుగా కుర్చీలో కూర్చున్నాడు. అది విఠల్ రావ్ కి కోపం తెప్పించింది.

"నువ్వేనా వెంకట్ ప్రసాద్?"

"అవును సార్... కానీ మీరు కొంచం మర్యాదగా మాట్లాడితే బాగుంటుంది. నేనూ ఈ ఆఫీసులో ఒక సీనియర్ ఉద్యోగిని...మీకంటే వయసులో పెద్ద వాడిని"

"భయంకరమైన రోషగాడివిగా ఉన్నావే?"

"ఇప్పుడెందుకు ఈ ప్రశ్నలు...నన్ను ఎందుకు పిలిచారు? విషయానికి రండి. నేను 'డిపార్ట్ మెంటు’ కు ఒక్కరోజు కూడా ఆలస్యంగా వెళ్ళింది లేదు"

"టైముకు వెడుతున్నావని గొప్ప ప్రతిభావంతుడవని అనుకోవద్దు"

"ఏమిటి సార్ చెబుతున్నారు?"

"వూరికే సినిమా చూపించవద్దని చెబుతున్నా"

“మీరు అడిగినందుకు నేను చెప్పాను...నేనుగా ఏమీ చెప్పలేదే...?"

"నీ గురించి నేను విన్నదంతా నిజమనే అనిపిస్తోంది..."

"ఏం విన్నారు?"

"దాన్ని వివరంగా చెప్పటం నాకు ఇష్టం లేదు. ఒకటి మాత్రం బాగా తెలుసుకో. పనికి వచ్చామా...పని చూసామా...ఇంటికి వెళ్ళామా అని ఉండాలి. ఎవరు, ఎక్కడ, ఏం చేస్తున్నారని గమనించటం, వాళ్ళ గురించి పై అధికారులకు పుకారు చేయడం లాంటివి చేయకూడదు. నీ కొడుక్కు 'చైర్మాన్’ పేరు పెట్టినందువలన ఆయనకు నువ్వు దగ్గర వాడివని మేమెవరం అనుకోవటం లేదు. నేను చాలా 'కంపనీ' లను చూసి ఇక్కడకు వచ్చాను. కూర్చున్న చోటులో నుంచే లోపల ఏం జరుగుతుందో తెలుసుకో గలడు ఈ 'పి.ఆర్.ఓ' జ్ఞాపకం ఉంచుకో...నువెళ్ళచ్చు"

విఠల్ రావ్ తాలింపు వేసిన తరువాత, వెంకట్ ప్రసాద్ కళ్ళు చెమర్చినై.

"నాకేమిటి?" అని అనుకుంటూ వీధిలో వెడుతున్న ఒక గుడ్డివాడ్ని పిలిచి, 'నా భార్య స్నానం చేస్తుంటే తొంగి చూసావుటుగా?' అని అడిగితే అది ఎంత అన్యాయమో అంత అన్యాయంగా అనిపించింది ప్రసాద్ కు.

కారుతున్న కన్నీటిని తుడుచుకుంటూ బయలుదేరిన ప్రసాద్, తన 'డిపార్ట్ మెంటు’ లోకి వెళ్ళినప్పుడు పని మొదలుపెట్టాల్సిన సమయం మొదలైపోయింది. కానీ, ఎవరూ పెద్దగా పని చేయటం మొదలుపెట్టలేదు. కబుర్లు చెప్పుకుంటున్నారు. సెలెబ్రిటీ నటుల సినిమాలు ఉగాదికి రిలీజ్ అవుతాయా...అవవా? అనే దేశ సమస్య గురించే వాళ్ళ బాధ.

వాడిపోయిన మొహంతో 'కంప్యూటర్’ ముందు కూర్చున్న ప్రసాద్ కు స్క్రీన్ కనబడలేదు. అంత ఎక్కువగా వెలువడిన కన్నీరు అతని కంటి చూపుకు మసక వేసింది.

"ప్రసాద్..." అంటూ పిలుస్తూ వచ్చాడు రాజేష్ కుమార్.

ప్రసాద్ తల ఎత్తలేదు.

"ఏమిటయ్యా...కళ్ళు చెమర్చున్నాయి?"

"ఏమీ లేదు రాజేష్"

"అబద్దం చెప్పకు! 'పి.ఆర్.ఓ.' గదిలో నుండి నువ్వు రావటం నేను చూసాను. ఆ మందు బండి ప్రొద్దున్నే తాగిన మత్తులో ఉన్నాడు. ఏదైనా అన్నాడా?"

"అనలేదు...మాటలతో నన్ను నిలబెట్టి తగలబెట్టాడు"

"నిన్నెందుకు ఆ మనిషి మాటలతో తగలబెట్టటం..."

"తెలియదు...! కానీ దాన్ని నేను జీర్ణించుకోలేక పోతున్నాను రాజేష్"

"నువ్వు కూడా తిరిగి బాగా అడగలేకపోయావా?"

"ఏమడగను...అతను తాగున్నాడు. చేతిలో అధికారం కూడా ఉంది"

"ఇప్పుడైనా అర్ధమవుతోందా...ఈ కంపెనీలో మన స్థాయి ఏంటో"

ఇదే సాకుగా రాజేష్ కుమార్ ప్రసాదును తనవైపుకు తిప్పుకోవటానికి ప్రయత్నించాడు.

"ప్రసాద్...ఏప్పుడూ కొన్ని కంపెనీలు అధికారుల కంపెనీలుగానే ఉన్నాయి. వాళ్ళు పెట్టిందే చట్టం. వాళ్ళకు ప్రియంగానే ఉండాలి. కాదూ కూడదని నిలబడితే ఆపద మనకే. సరే, ఇక దాని గురించి వదిలేయ్. నువ్వు 'యూనియన్’ లో ఫిర్యాదు ఇస్తావా?”

"వద్దు రాజేష్. వదిలేయ్...ఇంకోసారి ఆ మనిషి నా మనసును గాయపరచనీ. అప్పుడు చూసుకుందాం"

---- ప్రసాద్ తనని తాను సమాధనపరచుకుని తను చేయాల్సిన పని మీద శ్రద్ద పెట్టాడు. మొదట్లో కొంచం కష్టపడ్డాడు. కానీ, పోను పోను సర్ధుకుంది. అతను పెద్దగా బాధ పడకుండా పనిలో శ్రద్ద పెట్టి పనిచేయటాన్ని చాలా దూరం నుండి ఒక మనిషి గమనిస్తూనే ఉన్నాడు.

***********************************************PART-10*****************************************

సాయంత్రం! ఆఫీసు టైము ముగిసిన తరువాత వెంకట్ ప్రసాద్ ఇంటికి బయలుదేరాడు. అప్పుడు దూరంగా నిలబడి వెంకట్ ప్రసాద్ నే గమనిస్తున్న ఆ మనిషి తిన్నగా 'పి.ఆర్.ఓ.' విఠల్ రావ్ గదికి వెళ్ళి నిలబడ్డాడు.

 "సార్..."

 "ఏమిటయ్యా..."

 "నోరు తెరవలేదు సార్. మీరన్న మాటలను అలాగా నొక్కేసి జీర్ణించుకున్నాడు"

 "నిజంగానా?"

 "అవును! రాజేష్ కుమార్ మాత్రం ఏదో ఒకటి అడిగి చూసాడు. కానీ, పట్టు ఇవ్వలేదు. మామూలు కంటే ఎక్కువ శ్రద్దతో పనిచేసి మంచి 'అవుట్ పుట్' కూడా ఇచ్చాడు"

 "ఏమిటయ్యా...పెద్ద కొండను మింగిన 'పరమేశ్వరుడి' లా ఉంటాడు లాగుందే?"

 "అవును సార్....అతన్ని ఉద్యోగంలో నుంచి తీసేయటం కష్టం సార్"

 "ఇదే విషయాన్ని ఎన్ని సార్లు చెబుతావు? ఇతన్ని తరిమేసి ఆ చోటుకు నీ తమ్ముడ్ని తీసుకువచ్చి చూపిస్తాను చూడు"

 "ఏమిటో సార్...మిమ్మల్నే నమ్ముకుని ఉన్నాను. ఈ ఉద్యోగం దొరకకపోతే నా బందువులకు సమాధానం చెప్పలేను. దొరికితే మీకే చాలా మంచిది! కారణం, అతని తండ్రి...వైన్ షాపులోనే పనిచేస్తున్నాడు. రోజూ ఒక మంచి మందు సీసా కచ్చితంగా దొరుకుతుంది"

"సరే...నువ్వు బయలుదేరు! ప్రసాద్ కు తరువాతి రౌండ్ ఎలా పెట్టాలో ఆలొచిస్తాను"

 “వాడి కధను చాలా సింపుల్ గా ముగించ వచ్చు సార్. కానీ, ఉద్యోగం పోవటంతో పాటూ జైలు ఊచలు లెక్కపెటాల్సి వచ్చినా వస్తుంది"

"అతను ఊచలు లెక్కపెడితే ఏమిటి....పుల్లలు లెక్కపెడితే మనకేమిటి. దాని గురించి మనం ఎందుకు ఆలొచించాలి? ఏం చేయాలో మాత్రం చెప్పు"

ఆ కూజా పార్టీ, విఠల్ రావ్ చెవిలో ఏదో చెప్పాడు. ఆయన కళ్ళు జిగేలు మని మెరిసాయి.

ఇంటికి తిరిగి వచ్చిన వెంకట్ ప్రసాద్ కు కాఫీ ఇస్తూ అతని మొహం వైపు చూసింది మాలతీ. అతని మొహం వాడిపోయుండటం గమనించి ఆఫీసులో ఏదో వ్యవహారం జరిగింది అనేది ఊహించగలిగింది. వెంకట్ ప్రసాద్ కూడా ఏదీ మరిచిపోలేదు. జరిగిందంతా భార్యకు వినిపించాడు. "నీకోసమే పళ్ళు కొరుక్కుంటూ కూర్చున్నాను మాలతీ. నిజానికి నా రక్తం ఎంత ఉడికిపోయిందో తెలుసా?"--అన్నాడు వెంకట్ ప్రసాద్.

వెంకట్ ప్రసాద్ మాట్లాడింది అతని కొడుకు కూడా విన్నాడు.

ఇంట్లో 'నిక్కరు,'టీ షర్ట్' అని వేసుకుని 'హోమ్లీ'గా ఉన్న అతను, తండ్రి దగ్గరకు వెళ్ళి కూర్చున్నాడు.

"నాన్నా...ఒక ఆఫీసులో ఇలా కూడా జరుగుతుందా?" అని సన్నని గొంతుతో అడిగాడు.

"జరిగింది కదరా...అదే కదా నువ్వు వింటున్నది!"

"ఇలా ఉంటే ప్రశాంతంగా పనిచేయటం కష్టం కదా?"

“ప్రశాంతంగా పనిచేయకూడదు...ఉద్యోగం మానేసి వెళ్ళిపోవాలనే కదా ఇలా జరుగుతోంది"

“ఉద్యోగం మానేస్తే ఎవరు నాన్నా పని చేసేది...ప్రొడక్షన్ ఎలా జరుగుతుంది? మీ యజమాని ఎలా లాభం సంపాదిస్తారు?"

"ప్రొడక్షన్ జరుగుతుంది...ఒకడు లేకపోతే ఇంకొకడు. ఇప్పుడు ఉద్యోగం లేని వాళ్ళ సంఖ్య కోట్లలో ఉన్నదే!"

వెంకట్ ప్రసాద్ కొడుకుకు వివరిస్తున్నప్పుడు అడ్వకేట్ మామయ్య అనే గోపీనాధ్, ఇంట్లోకి వస్తున్నాడు. అతనొక లీడింగ్ అడ్వకేట్. చట్టంలోని లొట్టు లోసుగులు బాగా తెలిసినాయన. సమాజ సేవ చేయాలనుకునే గొప్ప వ్యక్తి.

ఆయన్ని చూడగానే వెంకట్ ప్రసాద్ కు కొంత ఉత్సాహం వచ్చింది.

"రండి మామయ్యా" అంటూ ఆయన్ని ఉత్సాహంగా ఆహ్వానించాడు. వెంకట్ ప్రసాద్ మామయ్య కూడా వెంకట్ ప్రసాద్ మొహాన్ని చూసి సమస్యను ఊహించాశాడు.

“ఏమిటి ప్రసాద్...ఎలా ఉన్నది మీ 'కంపనీ’?"

"ఏమిటి మామయ్యా...వచ్చీ రాగానే దాని గురించి అడుగుతున్నారు?"

"మీ ఆఫీసులో కొత్తగా ఒకతను 'పి.ఆర్. ఓ.' గా చేరినట్టు విన్నానే?"

"అవును మామయ్యా! ఆ వ్యక్తి వలనే ఇప్పుడు మనశ్శాంతి లేకుండా పోయింది"

"అతనొక మనొవ్యాధి గలవాడురా. మనసులో తానొక రాజు, మంత్రి అనుకుంటున్నాడు. ఇంతకు ముందు అతను పని చేసిన కంపెనీలో అతన్ని మెడ పట్టుకుని గెంటేశారు"

"అలాంటి మనిషిని మా కంపెనీ ఎలా ఉద్యోగంలోకి తీసుకుంది?"

"ఆ విషయాన్ని నువ్వే మీ పై అధికారులను అడిగి తెలుసుకోవాలి"

"నేనడిగితే నా పై అధికారులు సమాధానం చెబుతారా...ఏమిటి మామయ్యా నువ్వు?"

"అదీ కరెక్టే! క్లుప్తంగా చెప్తా...ఎవరికైతే టైము బాగుండలేదో...అక్కడ వీడుంటాడు. నోరు తెరిస్తే అబద్దం. ఈ దేశంలో ఎవరూ హరిశ్చంద్రులు కాదు. కానీ, ఈ మనిషి కారణమే లేకుండా అబద్దం చెప్పే వ్యక్తి. ఇప్పుడు నువ్వెళ్ళి చూశావనుకో, నీ ఎదురు కుండా ఎవరితోనో 'ఫోన్లో' మాట్లాడి, ఎం.ఎల్.ఏ తో మాట్లాడాను. ఎం.పి తో మాట్లాడాను అని చెబుతాడు.

మనసులో విపరీత భయము, దానితోపాటూ ఈర్ష్య, అసూయ, ద్వేషం, స్వార్ధం లాంటి గుణాలు ఎవరి దగ్గర ఎక్కువ ఉంటాయో...వాళ్ళంతా ఇతనిలాగానే నడుచుకుంటారు"

“ఒకరికి ఎలాంటి గుణాలుంటే ఎలా నడుచుకుంటారో అనే మీ వివరణ ఒక పక్క ఉండనివ్వండి. ఈ మనిషి వలన నాన్నగారు విపరీతమైన మనో వేధనకు గురి అవుతున్నారు. ఆయన ఈ సమస్య లో నుండి బయట పడటానికి దారి చూపండి"---వెంకట్ ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య అడ్వకేట్ గోపీనాధ్ ను అడిగాడు.

"ఇదంతా తలరాత శంకరయ్యా! తల్లి, తండ్రి, గురువు...వీళ్ళ తరువాత యజమాని. ఆయన మంచివారు అయ్యుండటం వీళ్ళ అదృష్టం. వీళ్ళు ఆ యజమాని ప్రతినిధులు. దగ్గర దగ్గర వీళ్ళు కూడా యజమానుల లాగానే. వీళ్ళను అనుసరించి వెళ్ళాల్సిందే. వేరే దారి లేదు"

"ఏమిటి మామయ్యా...ఒక వకీలు అయ్యుండి ఇలా సమాధానం చెబుతున్నారు?" అన్నాడు ప్రసాద్.

“చట్ట ప్రకారం వీళ్ళను ఏమీ చెయ్యలేము ప్రసాద్. ఎందుకంటే ఆధారం పెట్టుకుని వీళ్ళెవరూ తప్పు చెయ్యరు. వీళ్ళ గుణగణాలను వివరించి కోర్టులో దండన ఇప్పించలేము. కానీ, వీళ్ళు మనసు పెడితే ఎవరినైనా దండిస్తారు. ఎందుకంటే...వీళ్ళ చేతిలో అధికారం ఉంది"

"తప్పు చెయ్యకుండా ఎలా దండన ఇవ్వగలరు?" ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య అడిగాడు. 

"నువ్వు చిన్న పిల్లాడివి...నీకు అనుభవం చాలాదు. వీళ్ళు మనచేత తప్పు చేయించి దండన ఇప్పించగలరు"

"ఇదే ఆయుధాన్ని వాళ్ళ మీద మనం వేస్తే..."

"ఎలా...ఎలా?"

"అధికారులను తప్పు చేయనిచ్చి మనం దండన ఇప్పించలేమా?"

"ఎందుకు వేరుగా తప్పు చేయనివ్వటం! ఇప్పుడూ తప్పే చేస్తున్నారు కదా . కానీ, ఏమీ చేయలేకపోతున్నామే..."

"అరె...అవును కదా!"

"అందుకే కదా మొదటే చెప్పాను...నీకు అనుభవం చాలదని!"

"అయితే దీనికి ముగింపు..."

“మంచి మనుష్యులు అధికారులుగా రావాలి. మానవత్వంతో నడుచుకవాలి. ఇంతకంటే వేరే దారే లేదు"

అడ్వకేట్ మామయ్య సమాధానం వెంకట్ ప్రసాద్ కి కోపం తెప్పించింది.

"తప్పుగా చెబుతున్నారు మామయ్యా! మా ఆఫీసులో మంచి అధికారులు ఎంతోమంది ఉన్నారు. ఒకళ్ళు తప్పు చేస్తున్నారు కాబట్టి అధికారులు అందరూ తప్పైన వాళ్ళని చెప్పద్దు"

"చూసావా శంకరయ్యా.....మీ నాన్నకు ఎంత కోపం వస్తోందో. మీ నాన్న విచిత్రమైన వ్యక్తి. మామూలుగా ఏ కంపనీలోనైనా రెండు రకాల మనుష్యులు ఉంటారు. ఒకళ్ళు అధికార యంత్రాగాన్ని ధైర్యంగా ఎదిరించేవారు. ఇంకొకళ్ళు అధికార యంత్రాగాన్ని మోసం చేస్తూ వారిని ఆదరిస్తునట్లు నటిస్తూ ఎదిరించేవారు. కానీ మీ నాన్న అధికార యంత్రాగాన్ని ఆదరించే మూడో కోవకు చెందిన వాడు. అందుకే ఇలా కోపగించుకుంటున్నాడు"

"కరెక్టుగా చెప్పారు...! కానీ, నాన్న చూపించే విశ్వాసం మీద మర్యాదే లేదే! యజమాని మీద విశ్వాసంగా ఉండటాన్ని సహ ఉద్యోగులే తప్పుగా మాట్లాడుతున్నారు...అధికారులు కూడా తప్పుగానే చూస్తున్నారు"

"అలాగే చూస్తారు! ఇరవై సంవత్సరాల వరకు మూర్ఖుడు గా ఉన్నా పరవాలేదు...దాన్నే విశ్వాసంగా తీసుకునే పరిస్థితి ఉండేది. కానీ, ఇప్పుడు కాలం మారిపోయింది. ఇది 'హైటెక్' యుగం. విశ్వాసం కంటే తెలివితేటలకే మొదటి స్థానం"

"కొంచం అర్ధం అయ్యేటట్టు చెప్పండి..."

"అర్ధం అయ్యే లాగానా? సరే చెప్తా విను...ప్రతిభ గల ఉద్యోగిగా ఉండు. నిజాయతీ ఉద్యోగిగా ఉండు. అదే సమయం లోకజ్ఞానం తో తెలివిగలవాడివిగా ఉండు. ఈ రోజుల్లో ఉద్యోగం దొరకటం...ఆ ఉద్యోగంలో లో చేరి కష్టపడటం పెద్ద విషయం కాదు. అందులో నిజాయతీ నిప్పు ఉండాలి. తప్పుగా ఎవరన్నా నడుచుకోవటానికి ప్రయత్నిస్తే...వాళ్ళను కాల్చే శక్తిగా మనం ఉండాలి. 'అధికారం లేదే...చాలా చిన్న పదవిలో ఉన్నామే' నన్న ఆత్మన్యూనతాభావం సహాయ పడదు. ఒక పరిశ్రమ యజమాని అయినా సరే... అక్కడ పనిచేస్తున్న ఉద్యోగి అయినా సరే...వేరు వేరుగా వాళ్ళ విధులను చేస్తారు. ఉద్యోగంలోనే బేధాలు కానీ ఇంక దేంట్లోనూ బేధాలు ఉండవు. ఈ స్పష్టత తెలిసుండాల్సింది ముఖ్యం" 

----మామయ్య చెబుతూ వెలుతున్నారు. వెంకట్ ప్రసాద్ కి అందులో చాలా విషయాలు అర్ధం కాలేదు. కానీ, ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య కి అర్ధమయ్యింది.

"ఇక నేను చూసుకుంటాను. నాన్న గారి విశ్వాసానికీ, నిజాయితీకీ ఆయనకు న్యాయంగా దక్కాల్సిన గౌరవ మర్యాదలు ఆయనకు దక్కేటట్టు చేస్తాను. ఇది నిశ్చయం" అన్నాడు శంకరయ్య.

కానీ, దాన్ని ఎలా సాధించబోతాడో అనేది మాత్రం పెద్ద క్వస్చన్ మార్కే!

***********************************************PART-11*****************************************

ఆ మరుసటి రోజు వెంకట్ ప్రసాద్ ఆఫీసుకు వెళ్ళినప్పుడు అతనికి అక్కడొక ఆశ్చర్యం కాచుకోనుంది. ‘డిపార్ట్ మెంటు’లోకి వెళ్ళిన వెంటనే అతని టేబుల్ పైన 'ప్రమోషన్ ఆర్డర్’. అందులో 'ఆ రోజు నుండి అతనే మేనేజర్’ అనే 'ఆర్డర్’ ఉంది. జీతంలో సుమారు పన్నెండు వేలు ఎక్కువ రాసుంది.

మొదట్లో వెంకట్ ప్రసాద్ దాన్ని నమ్మలేదు. కానీ, 'కంపనీ' లెటర్ హెడ్ లో టైపు చేయబడ్డ లెటర్ లోని లైన్లు అతన్ని ఆశ్చర్యపరిచింది. అ లెటర్ తో పాటూ మరో లెటర్. అతను దేవుడు గా కొలిచే అతని 'చైర్మాన్’ శంకరయ్య గారు రాసిన లెటర్.

“ప్రియమైన వెంకట్ ప్రసాద్....

శుభాకాంక్షలు! నీ లాంటి విశ్వాశం గల ఉద్యోగులను ఉత్సాహపరచాలని, శభాష్ అని భుజాలను తట్టి ఇవ్వాలని నిర్ణయించుకున్నాను. దాన్ని అమలుపరచటానికే నీకు ఈ ప్రమోషన్. నువ్వు ఇలాగే విశ్వాశంగా పూర్తి శ్రద్దతో, నిజాయితీతో పనిచేసి ఈ కంపనీ మరింత పెద్దది అవటానికి సహాయపడతావని నమ్ముతున్నాను… ఆల్ ద బెస్ట్” అని రాసి సంతకం పెట్టుంది.

ఆ లెటర్ను మళ్ళీ మళ్ళీ చదివి ఉప్పొంగి పొయాడు వెంకట్ ప్రసాద్. నిన్నటి వరకు 'కంపనీ' పై ఉన్న ఆందోళన, బాధ ఆ లెటర్ తో మాయమైంది. మళ్ళీ మళ్ళీ చదివాడు. ఇంతలో అతని స్నేహితులందరూ అతన్ని చుట్టుముట్టారు. వాళ్ళు కూడా 'ప్రమోషన్ లెటర్’ ను చూసి వెంకట్ ప్రసాద్ కి షేక్ హ్యాండ్ ఇచ్చారు.

ఒకడు మాత్రం తెలివిగా ఒక ప్రశ్న అడిగాడు.

“ప్రసాద్....ఈ 'ఆర్డర్ని’ నీకు ఇచ్చింది ఎవరు? మన జెనెరల్ మేనేజరా? పర్సనల్ మేనేజరా?”

"మన ‘పర్సనల్ మేనేజర్’ మూడు నెలల సెలవు మీద అమెరికా వెళ్ళారు కదా? ఇప్పుడు 'పర్సనల్’ , 'జెనెరల్ మేనేజర్’ అన్నీ మన కొత్త 'పి.ఆర్.ఓ.' విఠల్ రావ్ గారే...." ఇంకొకడు చెప్పాడు.

"ఆ మనిషి నిన్న నిన్ను పిలిచి ఇష్టం వచ్చినట్లు వాగాడని విన్నామే? ఈ రోజు ఏమిటి హఠాత్తుగా 'ప్రమోషన్’ ?" అనుమానం వెలిబుచ్చాడు మొదటతను

"అరే ఎవడ్రా వీడు... 'ప్రమోషన్’ ఇచ్చింది మన 'చైర్మన్’. అన్నాడు ఇంకొకడు

మన 'చైర్మన్’ నిన్ను బాగానే ఉత్సాహపరిచారు ప్రసాద్. మేమందరం కూడా సంతోష పడుతున్నాము. ఈ 'కంపనీ'లో కష్టపడి పనిచేయటంలో అర్ధం లేదు అనుకుంటున్నాము. కానీ, నీకు దొరికిన 'ప్రమోషన్’ మమ్మల్ని కొంచం ఆలొచింప చేస్తోంది"

స్నేహితులందరూ కలిసి వెంకట్ ప్రసాద్ ని అభినందించారు.

"మేనేజర్’ అయిపోయావు...పార్టీ ఏమీ లేదా?" అని ఒకతను అడిగాడు.

“మన వెంకట్ ప్రసాద్ 'పార్టీ' ఇస్తే బాటిల్ తెరవలేము. అది కచ్చితమైన వెజిటేరియన్ 'పార్టీ' గానే ఉంటుంది"

"పార్టీ సంగతి తరువాత! ప్రసాద్ ...శుభముహూర్త టైములో వెళ్ళి 'సీటు’ లో కూర్చో. మేము కూడా కళ్ళార చూసి ఆనందిస్తాం”

“ఖాలీగా ఉన్న సీటులో ఎవర్ని వేస్తారో నని ఎదురు చూస్తూ ఉన్నాము. నిజం చెబుతున్నా...మనలో ఒకర్ని 'ప్రమోట్' చెయ్యరని తెలుసు. మనలో 'యూనివర్సిటీ ఫస్ట్’ వచ్చిన వాళ్ళున్నా, మనమంతా కార్మికవర్గం కదా? మనకి పనిచేసే ప్రతిభ లేదు, చేయించుకునే ప్రతిభ లేదు. చెప్పిచ్చినా రాదు. అనేదే మన మేనేజ్ మెంట్ ఉద్దేశం. కాబట్టి, సోడా బాటిల్ కళ్ళద్దాలు వేసుకున్న ఎవడో ఒకడు రాబోతాడని అనుకుంటే...'కంపనీ' ఈసారి మనకి షాక్ ట్రీట్ మెంట్ ఇచ్చారు"

ఇలా అందరూ మాట్లాడుతుంటే, వెంకట్ ప్రసాద్ వెళ్ళి ఖాలీగా ఉన్న మేనేజర్ కుర్చీలో కూర్చున్నాడు.

"న్యాయంగా చూస్తే మన జి.ఎం., పి.ఆర్.ఓ. ఇద్దరూ వచ్చి నిన్ను ఈ కుర్చీలో కూర్చోబెట్టాలి. కానీ, మన ‘చైర్మాన్’ వెంకట్ ప్రసాద్ కి ప్రమోషన్ ఇవ్వటం వాళ్ళకు ఇప్పుడు మెరపకాయ తిన్నట్టు ఉంటుంది. అందుకే 'ఆర్డర్’ ను ఇక్కడ పెట్టి వెళ్ళారు"

వెంకట్ ప్రసాద్ కూర్చున్న వెంటనే ఒక కార్మీకుడు చెప్పి బాధ పడ్డాడు.

తరువాత అందరూ వరుసగా వచ్చి షేక్ హ్యాండ్ ఇచ్చారు. కొందరు నిట్టూర్పు విడిచారు.

"మనమందరం ఈ 'కంపనీ' లో అభివృద్ధి చెందలేము అనే అపనమ్మకంతో సరిగ్గా పనిచేయకుండా, చేస్తున్నట్టు నటించడం తప్పని ఇప్పుడు అనిపిస్తోందిరా"--అని గట్టిగానే గొణిగాడు ఒకడు.

కానీ, ఇదంతా 'పి.ఆర్.ఓ.' విఠల్ రావ్ ఆడుతున్న నాటకంలో ముఖ్యమైన భాగం అనేది ప్రసాద్ కు, కార్మీకులకు తెలిసే అవకాశమే లేదు.

ఖచ్చితంగా అదే సమయంలో ఆ 'డిపార్ట్ మెంటు’ వైపు కొత్త 'పి.ఆర్.ఓ.' విఠల్ రావ్, 'అకౌంట్స్ మేనేజర్’ తో కలిసి నడిచి వస్తున్నారు. వాళ్ళ తలలు కనిపించగానే...వేటగాడిని చూసిన కాకుల గుంపులాగా అందరూ చెదిరి వెళ్ళి పోయారు.

వెంకట్ ప్రసాద్ మాత్రం 'మేనేజర్ సీటు’లో....

అతనికి కూడా ఏం చాయాలి...ఎలా చెప్పాలి అనే విషయంలో గందరగోళంగా ఉన్నది. ఆలొచిస్తూ తల పైకెత్తినప్పుడు చిటపటలాడే మొహంతో పి.ఆర్.ఓ., 'అకౌంట్స్ మేనేజర్’ అతని ముందు నిలబడున్నారు. ప్రసాద్ వాళ్ళను చూసి 'గుడ్ మార్నింగ్' అన్నాడు.

"ఉండనీ...ఇక్కడ ఈ సీటులో కూర్చుని ఏం చేస్తున్నావు?" అడిగాడు 'పి.ఆర్.ఓ.' విఠల్ రావ్,

"సార్..."

"ఏమిటయ్యా సారు, గీరూ...'ఇది మేనేజర్ సీటు’! నువ్వు సాధారణ కార్మీకుడివి. ఈ సీటు లో నువ్వెలా కూర్చున్నావు?"

"సార్...ఇదిగో చూడండి...’ప్రమోషన్ ఆర్డర్’ మరియూ చైర్మాన్ గారి లెటర్..."

ప్రసాద్ వెంటనే 'ఆర్డర్’ ను చూపించాడు...ఇద్దరూ దాన్ని తీసుకుని చూశారు. లెటర్ను ఒక చూపు, వెంకట్ ప్రసాద్ ను ఒక చూపు చూసి మొదట వెకిలిగా నవ్వి, ఆ తరువాత పగలబడి నవ్వటం మొదలుపెట్టారు. మేనేజర్లను చూసి ప్రసాద్ ని విష్ చెయటానికి వచ్చుంటారని అక్కడక్కడ దాక్కున్న ప్రసాద్ సహ ఉద్యోగులు మేనెజర్ల నవ్వును ఆశ్చర్యంతోనూ, ఆందోళనతోనూ గమనించడం మొదలుపెట్టారు.

"ఏమిటయ్యా... ఇలా 'టేబుల్’ మీద పేరు లేకుండా ఒక కవరు ఉంటే అది 'కంపనీ ఆర్డరా'? ఇది నకిలీ--మొసపుచ్చే 'ఆర్డర్’ అనేది నీకు అర్ధంకాలేదా?"---'పి.ఆర్.ఓ.' మొదటి బాంబు పేల్చాడు.

"ఈ రోజు ఏప్రిల్ ఒకటో తారీఖు! ఎవరో ఇతన్ని బాగా ఏమార్చి ఇలా చేసారు. 'కంపనీ లెటర్ ప్యాడ్' లో ఒక పేజీని దొంగలించి 'టైపు’ చేసి నకిలీగా సంతకం పెట్టి...ఓ....ఇది అతి పెద్ద తప్పు" అన్నాడు అకౌంట్స్ మేనేజర్.

'అకౌంట్స్ మేనేజర్’ తన వంతుకు ఒక వంతు పాడాడు. ప్రసాద్ కు అప్పుడు తెలిసింది ఆ రోజు ఏప్రిల్ 1-తారీఖని.

"వాట్ ఐ తింక్ ఈజ్...ఇతనే కూడా ఇలా చేసేసి మనలోని లోతును కొలిచి చూస్తున్నాడు అనుకుంటా"---'పి.ఆర్.ఓ.' యొక్క ఇంకో బాంబు వెంకట్ ప్రసాద్ గుండెల్లో గుచ్చుకున్నట్లు అయిపోయింది.

"సార్...నిజంగా లేదు సార్! ఈ రోజు ఏప్రిల్-1వ తేదీ అనేది జ్ఞాపకం లేదు" అంటూ కొంచం బెదురు చూపులతో చూశాడు ప్రసాద్.

"నో...నో...నువ్వు ఏమీ సరిలేవు. నీకు... ఈ 'కంపనీ' లోనే 'నువ్వొకడివే' బాగా పనిచేస్తున్నాను అనే పొగరు. అందుకే నువ్వుగా ఇలా ఒక 'ఆర్డర్న’ టైపు చేసి పెట్టుకున్నావు. నీకు నువ్వే మేనేజర్ ప్రమోషన్ ఇచ్చుకున్నావు! ఇది నిర్వాహానికి తెలిస్తే ఎక్కడికి పోయి ఆగుతుందో తెలుసా?"

"సార్...నిజంగా చెబుతున్నా సార్. నాకేమీ తెలియదు సార్. నేను, నా పని అని మాత్రమే అని ఉంటాను"

"ఇలాగంతా మాట్లాడితే సరిపోతుందా...నువ్వు చెప్పేది ఒకటి...చేసేది ఒకటి. దానికి ఈ నకిలీ 'ఆర్డరే' సాక్ష్యం."

"సార్...మళ్ళీ చెబుతున్నా! నాకూ, ఈ 'ఆర్డరుకూ' ఏ సంబంధమూ లేదు. నేను 'డిపార్టు మెంటు’ లోకి వచ్చినప్పుడు ఇది నా టేబుల్ మీద ఉన్నది" కొంచం గట్టిగా మాట్లాడాడు ప్రసాద్.

"ఏంటయ్యా వాయిస్ పెంచుతున్నావు... 'ప్రమోషన్ ఆర్డర్’ అనేది పిలిచి అభినందించి ఇవ్వవలసిన పెద్ద విషయం కదా...ఇలా టెబుల్ పైన ఉంటుందా?"

"నాకూ ఆ సందేహం వచ్చింది సార్. కానీ...?"

"ఏమిటి కానీ, గీనీ...? నువ్వు బాగా కథ చెబుతున్నావు. అందరినీ వెధవల్ని చేయాలని చూస్తున్నావు!"

"సార్...నేను ఎవర్నీ వెధవల్ని చెయ్యలేదు. నన్నే ఎవరో వెధవని చేసారు"

"ఇది ఇంకెవరి దగ్గరన్నా చెప్పు. బాధ్యతో నడుచుకోవలసిన నువ్వు...నకిలీగా ఒక 'ఆర్డర్’ తయారు చేసింది మొదటి నేరం. తరువాత, అందరినీ పిలిచి నీకు 'ప్రమొషన్’ వచ్చిందని నమ్మించడం రెండో తప్పు. మూడోది, మేనేజర్ సీటులో కూర్చున్నది. నాలుగోది, మమ్మల్ని ఎదిరించి మా దగ్గరే నేరాన్ని ఒప్పుకోకుండా మాట్లాడుతూనే ఉన్నది. దీనికంతా చేర్చి పెట్టి ఈ నిమిషమే నిన్ను 'సస్ పెండ్' చేస్తున్నాను. రేపు విచారణ పెట్టి నేరాలను నిరూపించి నిన్ను ఇంటికి పంపించే నేను మరో పని చేస్తాను. ఇప్పుడు నువ్వు బయలుదేరవచ్చు"

--'పి.ఆర్.ఓ.' న్యాయస్థానంలో మాట్లాడినట్టు మాట్లాడి ఆ నకిలీ 'ఆర్డర్’ ను చేతిలోకి తీసుకున్నాడు. వెంకట్ ప్రసాద్ కు అంతవరకు అనిచి పెట్టుకున్న కోపం అలాగే పెట్రోల్ పోసిన గుడ్డలో తగలబడిన నిప్పులా ఎగిసి పడటం మొదలుపెట్టింది.

"వద్దు సార్... నేను ఈ 'కంపనీ'ని ఒక ఆలయంలా భావిస్తున్నాను. మన 'చైర్మాన్’ నా వరకు దైవం. నన్ను అభినందించకపోయినా పరవాలేదు. ఇలా నామీద అపవాదు వేయకండి. ఎవరో నన్ను ఏప్రిల్ ఫూల్ చేశారు"

“నో ...నువ్వు ఒక మాట కూడా మాట్లాడకూడదు. మొదట చోటు ఖాలీ చేసి బయటకు పో. లేకపోతే...'సెక్యూరిటీ' ని పిలిచి పంపించ వలసి వస్తుంది"

ఆ బెదిరింపు మాటల తరువత ప్రసాద్ కు అక్కడ నిలబడటం ఇష్టం లేకపోయింది. ఆవేశాన్ని అనుచుకుని 'డిపార్ట్ మెంట్' నుండి బయలుదేరిన అతన్ని అక్కడున్న మొత్త కార్మీక గుంపు వెడుక చూసింది. అందరిలోనూ మేకు కొట్టినంత నొప్పి పుట్టింది. ఆ ఇద్దరి తోటి ఎవరైనా పెట్టుకుంటే వాళ్ళు ఎలా కావాలంటే అలా సమాధానం చెబుతారు అనే ఒక షాక్ తో ఉన్నారు.

వాళ్ళల్లో ఇప్పుడొక గుసగుసలు..."రేయ్ మామా! వెంకట్ ప్రసాద్ ని ఏప్రిల్ 'ఫూల్’ చేసి ఈ ఆఫీసర్ తెలివిగలవాడైయ్యాడే...ఈ 'కంపనీ' బాగుపడుతుందంటావా?"

"ఈ 'కంపెనీ' బాగుపడితే మనకేంటి...పడకపోతే మనకేంటిరా? ఇక మనం వేరే 'కంపెనీ' చూసుకోవలసిందే"

"ఎవడ్రా వీడు...? మనల్ని ఎవర్రా పనిలోకి రమ్మని పిలిచేది...? నువ్వేమన్నా బి.టెక్., ఎం.టెక్., చదివాను అనుకుంటున్నావా"

"అదే కదా...+2 పాస్ అవని వాళ్ళే లక్షల్లో ఉన్నారు. కానీ 'సర్వీస్’ అయిన బి.ఈ., ఎం.ఈ. వాళ్ళంతా బంగారంలాగా దొరుకుతున్నారు"

"చదువుకో వలసిన వయసులో చదువుకోకుండా పోయిన మనం....ఎంతో అనుభవంతో తెలివిగా ఉన్నా...బానిసల్లాగా అర్ధం లేకుండా దొరుకుతున్నామే మామా?" వాళ్ళ గొణుగుళ్ళను ఆ ఫ్యాక్టరీలో పనిచేస్తున్న యంత్రాల శబ్ధాలు అనిచివేశాయి.

ఫ్యాక్టరీ లోపల గూడు కట్టుకున్న పావురాలు అక్కడ జరుగుతున్న విషయాలను ఆనందంగా వేడుక చూస్తున్నాయి.

మనిషి జన్మ ఎత్తకుండా స్వతంత్రంగా ఉండే పావురాలుగా పుట్టిన సంతోషం కనబడుతోంది వాటి దగ్గర.

***********************************************PART-12*****************************************

అద్దం ముందు నిలబడి గడ్డం గీసుకుంటున్నాడు వెంకట్ ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య. టెలిఫోన్ మోగింది. వెళ్ళి ఎత్తాడు. చెవిలో వినబడ్డ వార్తతో భయబ్రాంతికి గురి అయ్యాడు. గడ్డానికి ఉన్న సోపు నురుగుతో అలాగే కూర్చుని పోయాడు. కూరగాయల సంచితో మార్కెట్టు నుండి తిరిగి వచ్చి లోపలకు వచ్చిన మాలతీ కొడుకు స్థంభించి పోయుండడం గమనించింది.

"రేయ్...ఏమిట్రా ఇది? సరిగ్గా షేవ్ చేసుకోకుండా అలా కూర్చుండిపోయావు...?"

"నాన్నకు ఆఫీసులో హఠాత్తుగా 'హార్ట్ ఆటాక్' వచ్చిందట. హాస్పిటల్ కు తీసుకువెళ్ళారట. ఏదో జరగ కూడనిది జరిగింది"

"అయ్యయ్యో..." మాలతీ చేతిలోని కూరల సంచీని వదిలేసి అరిచింది!

పరిగెత్తుకుంటూ హాస్పిటల్ కు వచ్చిన ఇద్దర్నీ స్నేహితులు అడ్డుకున్నారు. రాజేష్ కుమార్ శంకరయ్యను వేరుగా తీసుకు వెళ్ళి జరిగిందంతా చెప్పాడు.

"ఏమిటంకుల్...ఒక మనిషి నిజాయతీగా పనిచేయడం కూడా ఒక తప్పా? పై అధికారులు చిన్న ఉద్యోగులతో ఇలా కూడా ఆడుకుంటారా?"

"ఏమిటయ్యా ఈ ప్రశ్న...ఆడుకుని ఆటను పూర్తి చేశారే. ఒక విధంగా ఇలా జరిగినందుకు సంతోషించు. లేదంటే ఆ 'పి.ఆర్.ఓ' పోలీసులకు ఫిర్యాదు చేసి మీ నాన్నను జైల్లో పెట్టాలనుకున్నాడు. మా యూనియన్ కూడా ఆ కొత్తగా వచ్చిన 'పి.ఆర్.ఓ.' ను వదిలిపెట్ట కూడదని నిర్ణయించుకుంది. ఇది తెలుసుకున్న ఆ 'పి.ఆర్.ఓ.' ఇప్పుడు ధర్మ సంకటంలో ఉన్నాడు"

"నాకు తెలియక అడుగుతున్నాను అంకుల్. మా నాన్నను ఇంత హింస పెట్టటానికి ఆ 'పి.ఆర్.ఓ.'కి మా నాన్న ఏం అపకారం చేశారు?"

“ఐదొందలు, ఆరొందల మంది పనిచేస్తున్న ఒక ఫ్యాక్టరీలో 'లేబర్’ అనేవాడు ఒక బానిస లాంటి వాడు. పై అధికారులకు తాళం వేసుకుంటూ...వాళ్ళు తప్పుగా నడుచుకున్నా 'సరే...సరే' అంటూ వెళ్ళాలి. మీ నాన్న ఆ రకం మనిషి కాదని నీకే తెలుసు. తరువాత ఆయన కంపనీ మీద పెట్టుకున్న విశ్వాశం"

"విశ్వాశంగా ఉంటే 'కంపెనీ' సంతోష పడాలి కదా?"

"హు...'కంపెనీ' అని నువ్వు ఎవర్ని చెబుతున్నావు?"

"అందర్నీనూ...."

"నీకు 'కంపెనీ' అంటే ఏమిటో తెలియదు! నిజంగా విశ్వాశంగా ఉన్న ఒక కార్మీకుడ్ని చూసి సంతోష పడాల్సింది ఆ 'కంపెనీ' యజమానే. అంటే 'ఎం.డి.'! దురదృష్టకరంగా ఆయన ఇప్పుడు ఈ ఊర్లోనే ఉండటం లేదు. నెలలో సగం రోజులు ముంబైలోనూ, కలకత్తాలోనూ తన కొడుకుల ఇళ్ళలో ఉంటారు. 'కంపెనీ' ని ఇప్పుడు నడుపుతున్నది 'జెనెరల్ మేనేజర్’. మా యజమాని అయన్ని బాగా నమ్ముతాడు. కానీ, ఆయనే మా యజమాని నమ్మకానికి తగినట్లు నడుచుకోవటం లేదు. కంపెనీలో ఏటుచూసినా అవినీతి...కమీషన్. అందులో పలువురికి భాగం ఉన్నదని మాట్లాడుకుంటున్నారు. ఇది ఎంత దూరం నిజమనేది తెలియదు. కానీ, తప్పు జరుగుతోంది. ఆ తప్పును ఎలా ఆపాలో తెలియటంలేదు"

"అందరూ వెళ్ళి 'ఎం.డి.'ని కలిసి చెప్పొచ్చుగా?"

"మేము చెప్పేది ఆయన నమ్మాలే...!"

"ఎందుకు నమ్మరు!?"

"వాళ్ళ తప్పులను నిరూపించాలే?"

నిరూపించండి!

"ఎలా నిరూపించగలం? ఈ రోజుల్లో ఎవరైనా సాక్ష్యం పెట్టుకుని తప్పు చేస్తారా? అందులోనూ మా 'కంపెనీ' లో ఉండే కొందరు ఆఫీసర్లు కొండలను మింగే కొండచిలువలు! ఏదో పథకం తోనే అన్ని పనులూ చేస్తున్నారు"

"నెల తప్పకుండా లాభాలు చూపించడం వలన వీళ్ళను అనుమానించరు. కానీ, పలు కోట్లు లాభాలు వచ్చే అవకాసమున్న చోట కొన్ని కోట్లే లాభం వస్తోందని ఆయన తెలుసుకోవటం లేదు"

"ఇలా మాట్లాడటం వచ్చిన మీకు...అవినీతి చేస్తున్న వారిని పట్టుకోవటం మీకు చేతకాదా?"

"మాకంతా ఆంత శక్తి లేదు. ఇప్పుడు కూడా చెబుతున్నాను...ఆ 'పి.ఆర్.ఓ.', ఆ తరువాత ఆ మేనేజర్...వీళ్ళను కలిసి, 'నేను ఇకమీదట మీ వైపు, ఇకమీదట మీరు చేసే పనులను చూసినా చూడనట్లు ఉండిపోతాను అని మీ నాన్న చెబితే చాలు. మీ నాన్నకు ఇక్కడ హాస్పిటల్ 'ట్రీట్మెంట్' నుండి అంతా రాజ భోగంగా మారిపోతుంది"

"అంటే వాళ్ళతో కలిసిపొమ్మంటున్నారు"

"లేదు తమ్ముడూ! లోకంతో కలిసి వెళ్ళమంటున్నాను"

"ఇలాంటి నీచమైన పనికి లోకాన్నే కారణం చేస్తున్నారే 'అంకుల్ ....?"

----- శంకరయ్య దగ్గర కోపం కనబడింది. రాజేష్ కుమార్ అదంతా పట్టించుకోలేదు.

"తమ్ముడూ...నీకు సమాజం గురించి సరిగ్గా తెలియదు. మన ప్రజల్లో చాలా మంది వినొదమైన మనుష్యులు! ప్రతి రోజూ మనందర్నీ ఎన్నో సమస్యలు పట్టి పీడిస్తున్నాయి. ఉదాహరణకు ఒక విషయం చెబుతాను...నేను నివసిస్తున్న వీధిలో తారు రోడ్డు వేసి 15 సంవత్సరాలు అయ్యింది. డ్రైనేజ్ వసతి కూడా లేదు. మంచి నీళ్ళు...నెలలో ఏప్పుడో ఒక రోజున వస్తుంది. రోడ్డు మొత్తం ఒకటే చెత్త. వేరుగా ఒక చెత్త కుండీ కూడా లేదు. అదేలాగా మా రేషన్ షాపులో ఒక కిలోకి వందో, రెండువందల గ్రాములొ తక్కువగానే పంచదార తీసుకుంటున్నాను. అవన్నీ రోజూ నిమిషానికి ఒకసారి...నేనూ, మా వీధిలోని వాళ్ళూ ఎదుర్కుంటున్న సమస్య.

ఇవన్నీ ఎందుకు చెబుతున్నారు?

పూర్తిగా విను...విన్న తరువాత నీకే అర్ధమవుతుంది.

ఇది మాత్రమే కాదు...నా కళ్ళెదుట ఎంతో మంది 'ట్రాఫిక్' పోలీసులు, 'లైసెన్స్ లేదు...అది లేదు...ఇది లేదు... అంటూ యాభై-వంద లాక్కుంటున్నారు. యాతన పెడతున్నారు. కరెంటు అప్పుడప్పుడు పోవటం, రావటం. వీటన్నింటినీ మేము, ఎందుకు నువ్వు కూడా క్షణ క్షణానికీ అనుభవిస్తున్న సమస్యలు.

వీటన్నిటి గురించి ఎవరూ ఏమీ పట్టించుకోరు. కానీ చూడు...మా ఇంటి దగ్గరలో ఒక కులానికి చెందిన నాయకుడి విగ్రహం ఉంది. దాని పక్కన ఎవడో ఉచ్చ పోసాడు. దాని కోసం మా ఏరియానే కలవర భూమిగా మారింది...ఎంతో నష్టం జరిగింది, తెలుసా?

విగ్రహాన్ని -- వాళ్ళ భాషలో చెప్పాలంటే ప్రాణం లేని ఆ రాయి పక్కన ఎవరో ఉచ్చ పోసారని అంత గొడవ చేశారు. అంత పెద్ద గొడవలో కనీసం 10 శాతం నేను చెప్పిన సమస్యల గురించి చేసుంటే...మన ఊరు ఎప్పుడో సింగపూర్, మలేషియా లాగ మారుంటుంది.

"ఇక్కడ ధరల పెరుగుదల గురించి ధర్నా చేయడం, మంచినీళ్ళు దొరకలేదంటే రోడ్డు రోకోలు చేయడం, అక్కడక్కడ జరుగుతున్నాయి...అంతే! ఇలాంటి ఒక సమాజంలో, ఒకటి డబ్బు, లేదంటే...అధికారం ఉండాలి. రెండూ లేకపోతే...నువ్వు రౌడిగా ఉండాలి. ఈ మూడు వర్గాలలోనూ చేరని వారైతే ప్రశాంతంగా నోరులేని జీవిగా ఉండటమే మంచిది. లేకపోతే మనకంటే బుద్ది లేని పిచ్చివాడు 'స్కోర్’ చేసుకుని వెళ్ళిపోతాడు. అందుకనే లోకంతో కలిసి వెళ్ళటం మంచిది అని చెబుతున్నా...అది తప్పా?"

రాజేష్ కుమార్ అలా అడిగిన తరువాత శంకరయ్య దగ్గర నుండి దానికి సరైన జవాబు లేదు. ఒకటి మాత్రం బాగా అర్ధమైయ్యింది. ఒక చెడు అందంగా ఇంకొక చెడుతో కలిసిపోతోంది. ఈరోజు తప్పు చేయటానికి ఎన్నో న్యాయాలు ఉన్నాయి. కానీ, మంచి చెయ్యటానికే చిన్న ప్రోత్సాహము కూడా లేదు అనేది శంకరయ్య కి అర్ధమైనప్పుడు అతనికి భవిష్యత్తే ఒకవిధమైన చీకటిగానే కనిపించింది.

లోపల మాలతీ కళ్ళు నలుపుకుంటూ కూర్చోనుంది. శంకరయ్య ఆ విల్లన్ 'పి.ఆర్.ఓ.'ని ఓడించటానికి రెడీ అయ్యాడు.

***********************************************PART-13*****************************************

బెంగళూరు!

చల్లటి 'క్లైమేట్'...కానీ, అప్పుడే బస్సు దిగిన శంకరయ్యకి మాత్రం మనసు నిప్పులాగా వేడిగా ఉన్నది. ఎలాగో శ్రమపడి 'ఎం.డి’ శంకరయ్య అడ్రెస్సు తెలుసుకోగలిగాడు. ఆయన్ని కలిసి మాట్లాడాలి. జరిగిందంతా చెప్పి న్యాయం అడగాలనే తపన అతనిలో బుస కొడుతున్న పాములా వేచి ఉన్నది.

ఎంత దూరం అది విజయవంతమవుతుందో అనే దాంట్లో సందేహం,అనుమానం. అడ్రెస్సు కూడా కంపెనీకి చెందిన ఒక పై అధికారే ఇచ్చాడు.

"తమ్ముడూ...నేనే నీకు అడ్రెస్సు ఇచ్చేనని ఎవరికీ తెలియకూడదు. జాగ్రత్త!" -- అంటూ భయపడుతూనే ఇచ్చాడు. అదే శంకరయ్యను సగం కట్టేసింది. అయినాకానీ అతని యువ రక్తంలో నమ్మకం ఎక్కువగా ఉంది.

నాన్న ఒక ఏప్రిల్ మూర్ఖుడిగా ఉంటే, నేనూ అలాగే ఉండాలా ఏమిటి? ఒక లాడ్జిలో రూము తీసుకుని స్నానం చేసి, చిన్న 'ప్యాకెట్ రెకార్డర్’ తో 'ఏం.డి.' ని చూడటానికి బయలుదేరాడు.

"జాగ్రత్త బాబూ...! 'ప్రీయర్ అపాయింట్ మెంట్' లేకుండా ఆయన ఎవర్నీ చూడరు. ఒక వేల చూసినా 'కంపెనీ' గురించి 'ఫిర్యాదు అని చెబితేనే...' వెళ్ళి జి.ఎం. దగ్గర చెప్పు. దానికొసమే ఆయనకు జీతం ఇస్తున్నాము’ అని చెబుతారు.

'ఆయన దగ్గర చెప్పినందువలన ఎటువంటి ప్రయోజనమూ లేదు అని చెబితే...'అది నిరూపంచటానికి నీ వల్ల అవుతుందా?' అని అడుగుతారు. దగ్గర దగ్గర, 'దేవుడు ఉన్నాడు’ అని చెప్పేవాళ్ళు తమ వాదనను నిరూపించటానికి ఎంత కష్టపడాలో అంత కష్టపడాలి. అది మాత్రమే కాదు...ఫిర్యాదు చేసిన ఐదో నిమిషం ఎవరి మీద ఫిర్యాదు చేశావో వాళ్లకు ఆ వార్త చేరిపోతుంది.

ఇలాగే ఈ రోజు వరకు జరుగుతోంది. అదే మా 'ఎం.డి. స్టైల్’. ఆయన తన సహచరులను అంటే టాప్ మేనేజ్ మెంటును అంత గొప్పగానూ, గుడ్డిగానూ నమ్ముతారు. అంతే కాదు...కార్మీకుడంటేనే తన కష్టం చెప్పుకునేవాడు, తృప్తి పడనివాడు, శ్రద్దగా పనిచేయకుండా మోసం చేసేవాడు అని ఆయన దగ్గర గట్టిగా చెప్పబడింది. కాబట్టి ఆయన దగ్గర ఈ నిజాలను అర్ధం అయ్యేటట్టు చెప్పడం అంత సులభం కాదు"

-----ఇలాగంతా ఆ అధికారే చెప్పాడు. ఆయనలో శంకరయ్యను తలచుకుంటే పాపం అనిపించింది.

ఒక మనిషి నిర్ణయించిన ఎత్తుకంటే ఎక్కువగా ఎదిగిపోతే, ఆ తరువాత అతని ఎత్తే అతనికి పగ అవుతుంది.

అబద్దమో, నిజమో ఆయనవరకు కంపెనీలోని అధికారులు ఏం చెబితే అదే నిజం. స్వయం అనుభవాలు ఆ మనిషిలో చోటే పొందలేక పోయేయి. దాన్నే సంధర్భంగా తీసుకుని అధికార వర్గంలోని వాళ్ళు సులభంగా ఆయన్ని మోసం చేయగలుగుతున్నారు. కానీ, అధికార వర్గంలో లేనివాళ్ళు, పాపం...విధి ఎలా ఉంటే అలా జరుగుతుంది అని వదిలేస్తున్నారు.

ఆశపడినట్లే 'ఎం.డి.' బంగళా ముందు వెళ్ళి నిలబడ్డాడు. జీన్స్ ప్యాంటు, టీ-షర్టు, తలమీద టోపి అంటూ 'జేమ్స్ బాండ్' వేషం. మనసులో అగ్ని. ఒకవిధమైన నిజాల వైరాగ్యం. ప్రతి ఒక్కరూ అంటించిన భయాలను బలూన్లో దాచబడ్డ గాలిలా కట్టి పడేసాడు. 'ఎం.డి.' ఇంటి ముందున్న గూర్ఖా శంకరయ్యను ఎగాదిగా చూశాడు. అతని దగ్గర 'పోలీస్ డిపార్ట్ మెంటు’ నుండి వస్తున్నట్టు చెప్పాడు శంకరయ్య.

"ఎందుకు...?"

"అది నీ దగ్గర చెప్పాల్సిన అవసరంలేదు"

"అయితే మా 'ఎం.డి.' అసిస్టంట్ వస్తారు...ఆయన దగ్గరైనా చెప్పండి"

గూర్ఖా, 'ఎం.డి.' అసిస్టంట్ కు ఫోన్ చేసి పిలిపించాడు. కళ్ళజోడు పెట్టుకున్న వయసైన ఒకాయన 'స్వట్టర్’ వేసుకుని, తలకు ఒక మంకీ టోపి వేసుకోనున్నారు.

"ఎస్. మిస్టర్ పోలీస్ ఆఫీసర్..."

"ఐ యామ్ సారీ మిస్టర్ పి.ఎ.'! నేను మీ 'ఏం.డి.' తోనే మాట్లాడాలి. ఇది చాలా పర్సనల్ విషయం..."

"అలాగంతా ఆయన్ని చూసి మాట్లాడలేరు సార్. ఏ విషయమైనా సరే నా దగ్గర చెప్పండి" 

"ఆయన చేసిన తప్పు గురించి మీ దగ్గర ఎలా చెప్పగలను?"

"ఆయన తప్పు చేశారా...ఏం చెబుతున్నారు మీరు?"

"ఆయన కారులో వస్తున్నప్పుడు ఒకతనికి దెబ్బతగలింది. కానీ, మీ డ్రైవర్ అది గమనించకుండా వచ్చాశాడు"

"ఉండదు...ఖచ్చితంగా ఉండనే ఉండదు! ఎవరో తప్పుగా చెప్పుంటారు"

"కారు నెంబర్ను పెట్టుకుని 'ఆర్.టి.ఓ.' దగ్గరకు వెళ్ళి అడ్రెస్సు తెలుసుకుని వచ్చాను"

"ఉండండి...సార్ దగ్గర అడిగి వచ్చి చెప్తాను"

"అది నేను అడుగుతాను...మర్యాదగా ఆయన్ని స్వయంగా రమ్మని చెప్పండి"

"ఆయన గురించి తెలియక మాట్లాడుతున్నారు మీరు... సారు ఈ భారత దేశంలోనే మొదటి పది గొప్ప ఆస్తి పరులలో ఒకరు. ఇంగ్లాండ్ ప్రధాన మంత్రితో 'డిన్నర్’, అమెరికా ప్రెసిడెంటు తో 'బ్రేక్ ఫాస్ట్' తినేటంత అంతస్తు గలవారు..."

"కానీ, భారతదేశ చట్టం అందరినీ మనుష్యులేనని చెబుతోంది. మీ 'ఎం.డి.' మరణించినా ఆయన శరీరాన్ని కూడా 'బాడీ' అనే అంటారు. అర్ధమయ్యిందా?”

---శంకరయ్య మాట్లాడిన తీరు...వెంటనే పనిచేసింది. ఆ పి.ఏ. శంకరయ్యను కోపంగా చూసేసి లోపలకు వెళ్ళాడు.

ఐదు నిమిషాల తరువాత తిరిగి వచ్చి శంకరయ్యను తీసుకుని విడిగా ఉన్న గదిలోకి తీసుకువెళ్ళాడు. ఆ గది ఖాలీగా ఉన్నది. లోపల చల్లటి 'ఏ.సీ.' గాలి. అక్కడ చిన్న 'కెమేరా' పనిచేస్తున్నది గమనించాడు. ఇంకో గదిలో నుండి తనని 'ఎం.డి.' గమనిస్తున్నారని అనుమానించాడు.

'ఎలాగో శిఖరం ఎక్కాము...ఇక దైవ దర్శనమే బాకీ!....దైవం దగ్గర వరం దొరుకుతుందా...లేక, ఉన్నది పోతుందా?'

ఆ గదిలో ఇంకెవరూ లేరు.

చిన్న కెమేరా తిరుగుతూ తిరుగుతూ వీడియో తీస్తున్నది.

"ఎక్స్ క్యూస్ మి సార్...కెమేరా'ను కొంచం ఆపగలరా?" --అతని ఇష్టాన్ని మరోమారు ఆశ్చర్యంతో గమనించిన ఆయన సమాధానం చెప్పకుండా విసుగ్గా చూసారు.

"నా వల్ల మీకు ఎటువంటి ఆపదా రాదు సార్! మీ చుట్టూతా ఉన్న ఆపదలు కావాలంటే తోలిగిపోతాయి. నన్ను నమ్మండి"

"దానికీ, 'కెమెరా'కు సంబంధం ఏమిటి?"

“నాకేమీ లేదు సార్...నేను చెప్పి ముగించిన తరువాత మీరే బాధ పడతారు"

అతని మాటలతో ఎం.డి. కి కొంచం నమ్మకం కలిగింది, 'రిమోట్' ను వెతికి తీసుకుని ఒక బటన్ను నొక్కటంతో ఆ 'కెమేరా' కు వెడుతున్న కరెంటు ఆగిపోవటంతో... ఆ 'కెమేరా' పనిచేయటం మానేసింది.

"ఇప్పుడు చెప్పు...ఎవరు నువ్వు? ఖచ్చితంగా పోలీసువు కావు!"

"నిజమే సార్! నేను మీ విశ్వాస పాత్రుడైన కార్మీకుడు వెంకట్ ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్యను. అదే నండి నా పేరు కూడా మీ పేరే"

"ఏ వెంకట్ ప్రసాద్?"

“నిజంగానే జ్ఞాపకంలేదా...మీ విజయవాడ ఫ్యాక్టరీలో 'స్టోర్ కీపర్’ గానూ, 'స్టాక్ టేకర్’ గానూ ఉన్నారే"

"ఆ ఆ...ఇప్పుడు జ్ఞాపకం వచ్చింది! మీ నాన్నను ఉద్యోగం నుండి తీసేయబోతున్నామని తెలుసుకుని నా కాళ్ల మీద పడి క్షమించమని బ్రతిమిలాడటానికి వచ్చావా ఏమిటి?"

"లేదు సార్... ఆయన్నిఉద్యోగం నుండి తీసేసే పాపంలొ మీరు భాగం పంచుకోకండి అని చెప్పటానికి వచ్చాను"

"నన్ను కలవటానికి నువ్వు ఎంచుకున్న విధం తప్పుగా ఉన్నదనుకుంటుంటే...నా దగ్గర మాట్లాడే విధం కూడా తప్పుగా ఉన్నదే!"

"క్షమించండి సార్...మీదగ్గర చెడు అంతా మంచిగాను, మంచి అంతా చెడుగానూ, చెప్పబడుతోంది"

"ఇది ఎప్పుడూ ఉండే వాదమే. ఎవరూ వ్యత్యాసంగా మాట్లాడరా?"

"మీ అప్రోచ్ కూడా ఎప్పుడూలాగా ఒకటిగానే ఉన్నది! మీరే ఒక మార్పు కోసం, నాలాగ కొందరు చెప్పే విషయాల్లో నిజం ఉన్నదా...లేదా అని 'చెక్' చేసి చూడండి"

"ఇప్పుడు తప్పు ఎవరి పక్క?"

"మొదటి తప్పు మీ దగ్గరే సార్!"

 "ధైర్యవంతుడివే...! నా తప్పును నువ్వు నిరూపించగలవా?"

"ఖచ్చితంగా నిరూపించగలను...ఒక పరిశ్రమను మొదలు పెట్టటం పెద్ద విషయం కాదు సార్! అది ఎలా జరుగుతున్నది అని చూస్తూ ఉండాలి. కానీ మీరు అలా చేయటమే లేదని తెలుస్తోంది?"

"తమ్ముడూ... నువ్వు ఎవరితో మాట్లాడుతున్నావో తెలుసా?"

"బాగా తెలుసుకునే వచ్చాను. మీకు కొన్ని ఆశ్చర్యమైన విషయాలను మొదట్లో చెబుతాను. మా నాన్నను కాపాడటానికి నేను ఇక్కడికి రాలేదు. ఆయన ఇక పనిచేయటానికి, ఆయనతో పనిచేయించుకోవటానికి....మీ 'కంపెనీ' కే అర్హత లేదు. కనుక ఎలాంటి సంధర్భంలోనూ ఆయన ఇక అక్కడ పనిచేయరు. దానికి నేనూ అంగీకరించను. ఎందుకంటే, నేనూ చదువు పూర్తిచేశాను. మొదట్లో మీ 'కంపెనీ' లో చేరి పెద్ద అధికారిగా రావాలని ఆశపడ్డాను"

"కానీ, సాధించాలని అనుకునే వారికి మీ 'కంపెనీ' లో చోటు లేదని తెలిసి పోయింది.'కమీషన్’ కొట్టటం...అవినీతి చేయటం తెలిసుండాలి. ఎప్పుడూ 'కంపెనీ' ఏదో ఒక సమస్యలో ఉండాలనేదే మీరు ఎక్కువగా నమ్ముతున్న మీ అసిస్టంట్ల,మెనేజర్ల ఆలోచన! వాళ్ళు మిమ్మల్ని సులభంగా సమాధాన పరచ గలుగుతున్నారు. కారణం...మీ స్వభావం! మీ ప్రారంభం ఎలాంటిదో నాకు తెలియదు....కానీ, ఇప్పుడు మీకూ, కార్మీకులకూ మధ్య పెద్ద గ్యాప్ ఏర్పడింది. కార్మీకులకూ, మీకు మధ్య ఉన్న దూరం మీ అసిస్టంట్లు వలన ఎక్కువ అవుతూ వెడుతోంది. అది మీకు తెలియటంలేదు.

మా నాన్న వంద శాతం విశ్వాసపాత్రుడు! భాద్యత గల మనిషి. చిన్న తప్పుకు కూడా చోటివ్వరు. అదే ఆయనకు శత్రువుగా మారింది. జరిగినదంతా ఒక కుట్ర! దీన్ని నేను నిరూపించగలను. అక్కడ జరుగుతున్న కుట్రలను, అవినీతి పనులను మీరే మీ కళ్ళతో చూడచ్చు. కానీ నేను చెప్పేటట్టు మీరు నడుచుకోవాలే? దానికి మీ మనసు అంగీకరించాలే?"

"సరే...! దానికి నేను ఏం చేయాలి?"

“నేను చెప్పేది మనస్పూర్తిగా వింటారా?"

"వింటాను"

"నిజంగానా?!"

"తమ్ముడూ...నీ మాటల్లో ఆవేశం కనబడుతోంది! ఎప్పుడూ నిజం ఉన్న చోటే ఆవేశం...నిప్పులాగా ఎగిసి పడుతుంది. ఒకడు ఆవేశంగా మాట్లాడటానికీ, ఆవేశంగా నటించడానికీ నాకు తేడా బాగా తెలుసు. నేను ఏం చేయాలో మాత్రం చెప్పు"

“మొదటి పనిగా మా నాన్న 'డిస్మిస్’ ఆర్డర్ను 'ఓ.కే' చెయ్యండి. అలాగే, హడావిడి గా 'యాక్షన్’ తీసుకున్నందుకు ఆ కొత్త 'పి.ఆర్.ఓ.' కి 'క్యాష్ అవార్డ్' ఇవ్వండి. ఒకసారి ఫోన్ చేసి, 'నేను అమెరికా వెల్తున్నాను, రావటానికి ఆరు నెలలు అవుతుంది. మిమ్మల్ని నమ్ముకునే వెడుతున్నాను అని చాలా నమ్మకంగా చెప్పండి....చెప్పేసి అందరూ చూస్తుండగానే అమెరికాకు విమానం ఎక్కండి. విమానాశ్రయానికి హైదరాబాద్ ఫ్యాక్టరీ లో టాప్ లెవల్ లో ఉండే అందరినీ రానివ్వండి. ఆ విమానం 'డిల్లీ' మీదగా వెలుతుంది. అక్కడ నేను మిమ్మల్ని కలుసుకుంటాను. నా తరువాత 'ప్లాను గురించి చెబుతను"

"అది కూడా ఇక్కడే చెప్పొచ్చుగా?"

"సార్...నేను ఒక 'అసైన్మెంటు’ను తీసుకున్నాను. ఒక మంచి యజమాని యొక్క పని ఏమిటంటే నా ‘అసైన్ మెంటు’కు సహకరించటమే"

"ఓ.కే...డన్!"--ఎం.డి శంకరయ్య, వెంకట్ ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య చేతులు గట్టిగా పుచ్చుకుని షేక్ హ్యాండ్ ఇచ్చాడు. అతను కూడా అంతే గట్టిగా యజమాని చేతులు పుచ్చుకున్నాడు. ఆ షేక్ హ్యాండుతో 'ఈ చాన్స్ ను అంత సులభంగా విడిచిపెట్టను’ అని కార్మీక కొడుకు శంకరయ్య పట్టుదలగా ఉన్నాడని అనిపించింది 'ఏం.డి.'కి.

***********************************************PART-14*****************************************

ఫ్యాక్టరీ అంతా హడావిడి అయిపోయింది! వెంకట్ ప్రసాద్ ను పనిలో నుండి తీసేయమని చెప్పి 'ఏం.డి.' శంకరయ్య తన సొంత హ్యాండ్ రైటింగ్ తో ఒక లేక గూడా రాసారు. ఆ లేఖలో 'క్రమశిక్షణ లేకుండా నడుచుకునే వాళ్ళు ఎంత విశ్వాస పాత్రుడిగా ఉన్నా...వాళ్ళను ఉద్యోగం నుండి తీసేయటం సరైన శిక్ష. నా మీదున్న విశ్వాసాన్ని చెప్పి వాళ్ళు తప్పించుకోలేరు!' అని రాసి అండర్ లైన్ చేయబడ్డ లేఖ యొక్క కాపీని ఫ్యాక్టరీ నోటీస్ బోర్డులో అతికించారు.

 ఫ్యాక్టరీ లో అందరూ మౌనంగా ఉన్నారు. ఆ లేఖతో పాటూ ఇంకొక హెచ్చరిక లేఖను ఆ 'పి.ఆర్.ఓ.' నోటీస్ బోర్దులో అతికించాడు. ఆ లేఖలో, ఫ్యాక్టరీలో ఎవరైనా ఎవరితోనైనా అనవసరంగా మాట్లాడితే వాళ్ళను కూడా సస్పెండ్ చేస్తాను అని హెచ్చరించబడి ఉంది. దానికి ప్రతిధ్వనిగా...దీనికి మధ్యలో, 'ఎం.డి.' శంకరయ్య చికిత్స కోసం ఆరు నెలలు ఆమెరికాకు వెడుతున్నారు అనేది ఏక కాలంలో పాకిపోయింది. కొందరు ఇంకో మెట్టెక్కి ఆయనకు శ్వాసకోస క్యాన్సర్ అనే వార్తను గుస గుసల రూపంలో వ్యాపింపజేశారు.

విఠల్ రావ్ మరియు అకౌంట్స్ మేనేజరూ… ఇక కాలం వాళ్ళదే అన్న ఊహల్లో తేలియాడుతున్నారు.

"సార్...'చైర్మాన్’ ఎందుకు వెంకట్ ప్రసాద్ 'డిస్ మిస్సల్ ఆర్డర్’ లో సంతకం పెట్టారో ఇప్పుడు అర్ధమవుతోంది"--అని అకౌంట్స్ మేనేజర్,'పి.ఆర్.ఓ.' విఠల్ రావ్ తో రహస్యంగా తనకు తెలుసు అనేటట్టు మొదలుపెట్టాడు.

"దేనివల్ల?"

"ఆయనకు త్రోట్ క్యాన్సర్! ఇక మీదట చాలా వరకు 'బెడ్ రెస్ట్' లో ఉండాల్సిందే. ఈ పరిస్థితుల్లో ఆయనకు మనం తప్ప ఇంకేవరూ గతిలేరు?"

"ఓ...మీరు అలా వస్తున్నారా?"

"ఇంకెలా రాను...? బాగా ఆలొచించి చూడండి. సమీప కాలంలో ఆయన ఎవరి దగ్గరా క్లోస్ గా రాలేదే...! ఇప్పుడు కదా దానికి కారణం ఏమిటో అర్ధమయ్యింది"

"అంటే ఇప్పుడు మనం కొంచం దైర్యంగా ఆడుకోవచ్చు అని చెప్పండి"

"మరి...పంట కాలువలో నిండుగా నీరు పోతుంటే చెరో కొంచం తాగితే తప్పేమిటి?"

"మీరు ఇలా చూస్తున్నారు! నా చూపే వేరు...డబ్బు పెట్టుబడి పెట్టటం వలన ఆయన యజమాని. కానీ, అది పెట్టుకుని ఫ్యాక్టరీని నడుపుతూ ఆ డబ్బును కాపాడటంతో పాటూ ఆ డబ్బుతో లాభం సంపాదించి పెట్టేది మనమే కదా. అందువలన వచ్చే లాభంలో సరి సగం మనకు ఇవ్వాలి. కానీ, ఏ యజమాని మనసు కరిగి అలా ఇచ్చాడు?"

"కాబట్టి...మనమే తీసుకోవాలి అనేగా చెప్పొస్తున్నారు...అదే కదా?"

"మరి... ఉన్న ఒకే ఒక హింస ఈ వెంకట్ ప్రసాదే కదా”

“వాడినీ ఇంటికి పంపించేశాము. ఇక ఎవరూ నోరు తెరవరు"

"కరెక్టుగా చెప్పారు"

--అకౌంట్స్ మేనేజర్, 'పి.ఆర్.ఓ.' విఠల్ రావ్ కు కోరస్ పాడగా....ఉత్సాహం వచ్చిన విఠల్ రావ్ టేబుల్ తెరిచి అందులో దాచుకున్న మందు బాటిల్ తీసుకుని గబుక్కున కొంచగొంతులో పోసుకున్నాడు. అప్పుడు ఆ 'పి.ఆర్.ఓ.' సెల్ ఫోనుకు పిలుపు ఒకటి వచ్చింది.

సెల్ ఫోన్ తీసి చూశాడు. అధిరిపడ్డాడు! స్క్రీన్ లో 'ఎం.డి.' పేరు.

"ఉష్...'ఎం.డి.' కాల్"

"అరె...అదృష్టవంతులంటే మీరే! ఆయన ఎప్పుడూ డైరెక్టుగా ఎవర్నీ పిలవరు. ఏమిటో అడగండి"

విఠల్ రావ్ సెల్ ఫోన్ స్విచ్ ఆన్ చేసి భవ్యంగా, "నమస్తే సార్" అన్నాడు"

"మిస్టర్ విఠల్ రావ్...చార్జ్ తీసుకున్న రోజు నుంచే చాలా ఉత్సాహంగా పనిచేస్తునట్టున్నారు లాగుందే?"

"అవును సార్...అది నా భాద్యత!"

"గుడ్..! అలాగే ఉండాలి. నేను అమెరికా వెల్తున్నట్టు మీకు తెలుసుకదా?”

"విన్నాను సార్...మీ ప్రయాణం బాగా జరగాలని ఆ దేవున్ని ప్రార్ధిస్తున్నాను"

"ఓ...చాలా ధ్యాంక్స్. తరువాత, మిమ్మల్ని అందరిని నమ్ముకునే నేను వెడుతున్నాను. పనులను జాగ్రత్తగా చూసుకోండి"

"బాధపడకండి సార్...'టర్న్ ఓవర్లో' ఒక నయాపైసా తగ్గదు"

"నాకు ఆ నమ్మకం ఉంది. మీకు నేను పూర్తి అధికారం ఇస్తున్నాను. ధైర్యంగా పనిచేయండి. 'కంపెనీకి’ విరుద్ధంగా ఎవరు నడుచుకున్నా వాళ్ళ మీద యాక్షన్ తీసుకోండి...నేనూ అప్పుడప్పుడు మాట్లాడుతాను"

"ఇది చాలు సార్...మీ ఈ ఒక్కమాట చాలు సార్!"

"మంచిది. రేపు నాకు ఫ్లైట్. మిమ్మల్నందర్నీ ఏర్పొర్టులో చూడటానికి ఇస్టపడుతున్నాను. వచ్చేయండి"

"ఏమిటి సార్ అలా మాట్లాడుతున్నారు .....రేపు పూలమాలతో మొదటి వ్యక్తిగా నేను అక్కడుంటాను"

"ఓ...కే...బై"

---అవతల సైడు ఫోను పెట్టాశారు. ఇటి సైడు ప్రపంచమంతా నాదే అన్నట్టు ఒక సంతోషం. మధ్యం బాటిల్ తీసుకుని అలాగే నోట్లో పోసుకున్నాడు. 'పి.ఆర్.ఓ.' అలా చేయటం కొంచం ఎక్కువే అనిపించింది అకౌంట్స్ మేనేజర్ కి. అతనితో మాట్లాడకుండా...'పి.ఆర్.ఓ.' తో మాత్రం మాట్లాడేసి పెట్టేసిన ఎం.డి ప్రవర్తన అతనికి కాస్త బాధ అనిపించింది.

"ఏంటయ్యా...ఆలా చూస్తున్నావు? నేను రేపు ఏర్పోర్టుకు వెళ్ళాలి. నన్ను చూడ కుండా విమానం ఎక్కనని చెప్పారు 'చైర్మాన్’. పూర్తి అధికారం ఇస్తానని చెప్పారు"

--అకౌంట్స్ మేనేజర్ను 'ఏంటయ్యా' అని సంబోధించడం అకౌంట్స్ మేనేజర్ను మరింత బాధకు గురిచేసింది. కానీ, సహించుకున్నాడు.

"యోగం సార్ మీకు..." అంటూ ఆడపిల్లలా కొంచం సిగ్గుపడ్డాడు.

"సరే...సరే... వెళ్ళి పని చూడు. రేపు విమానాశ్రయానికి వెళ్ళాలి. మర్చిపోకు..."

---అకౌంట్స్ మేనేజర్ తల ఊపుకుంటూ బయలుదేరాడు.

విమానాశ్రయానికి వెళ్ళి 'ఎం.డి.' కి సెండ్ ఆఫ్ ఇచ్చేసి పడవలాంటి 'ఏ.సీ' కారులో 'కంపెనీ' కి తిరిగి వచ్చాడు. అప్పుడు అతని తల మీద నిజంగానే కొమ్ములు మొలిచినట్లే అతనికి అనిపించింది. ఏర్ పోర్టులో పుష్పగుచ్ఛం ఇచ్చేటప్పుడు, 'ఎం.డి.' కైలాసం అతన్ని గుండెలకు హత్తుకున్నది అతనికి పెద్ద 'కిక్'ను ఇచ్చింది.

 అది అందరూ గమనించారు.

30 సంవత్సరాలుగా పనిలో ఉంటున్న 'మార్కెటింగ్ మేనేజర్’ ఒకాయన విఠల్ రావ్ ను వెతుక్కుంటూ వచ్చి, "మీకు ఏమైనా వశీకరణ విద్య వచ్చా...'చైర్మాన్’ గారిని ఓకే ఒక్క గాలము వేసి పట్టాశారే?”--అని అడిగినప్పుడు అతను నవ్విన నవ్వులో విషం కలిసి అందరు రాక్షసులు వరుసగా కనబడ్డారు.

ఆ నవ్వు చెదరలేదు! అంతే కాదు ఫ్యాక్టరీ మొత్తం తిరిగి రావడానికి బయలుదేరాడు 'పి.ఆర్.ఓ' విఠల్ రావ్. చూసేవాళ్ళందరూ అతివేగంగా 'గుడ్ మార్నింగ్' చెప్పారు. ఫ్యాక్టరీలలోని వ్యాధులలో 'గుడ్ మార్నింగ్' కు ఒక చోటు ఉంది. ఎటువంటి ప్రతిభ లేకపోయినా కార్మీకుడే అధికార వర్గానికి 'గుడ్ మార్నింగ్' చెప్పాలి. అందులోనూ ఈ 'పి.ఆర్.ఓ.' విఠల్ రావ్ లాంటి వాళ్ళకు ఎవరైనా 'గుడ్ మార్నింగ్' చెప్పటం మర్చిపోయినా, వదిలేసినా ఆ రోజు వాళ్ళకు మంచి నీళ్ళు కూడా దొరకదు. సంబంధించిన వాళ్ళను వెతికి పట్టుకుని 'గుడ్ మార్నింగ్' చెప్పేంతవరకూ వదిలిపెట్టరు.

నిజానికి ఒక ఫ్యాక్టరీలో 'గుడ్ మార్నింగ్' పెట్టటానికి అసలైన అర్ధం...'నేను నీకు అనిగి మనిగి ఉండేవాడిని’ అనేదే అర్ధం. విఠల్ రావ్ వరకు సగం మంది భయంతొ చెప్పారు. 'అకౌంట్స్ మేనేజర్’ ఆయనతోనే, ఆయన వెనుకే ఉంటూ ఫ్యాక్టరీ అంతా చుట్టి వచ్చాడు. 

ఫ్యాక్టరీని చుట్టిన తరువాత క్యాంటీన్ లోకి వెళ్ళారు. అక్కడ వీళ్ళకు వెరే 'మెనూ'! సువాసనతో నెయ్యి మినపట్టు, ఉల్లి ఊతప్పం, స్పేషల్ గారె, దానికి మూడు రకాల చట్నీ అంటూ వరుసగా వచ్చింది. తాగటానికి 'మినరల్ వాటర్’.

"సార్... వెంకట్ ప్రసాద్ చోటుకు ఇంకొకర్ని వెంటనే అపాయింట్ చేయాలి"--అంటూ మినపట్టును తింటున్నప్పుడు 'అకౌంట్స్’ గుర్తు చేశాడు... విఠల్ రావ్ ఒక చిన్న నవ్వు తో సమాధానం చెప్పాడు.

"ఏమిటి సార్ నవ్వుతున్నారు?"

"నిన్ను చూస్తుంటే నవ్వకుండా ఎలా ఉండగలను...? వెళ్ళేటప్పుడు 'డిపార్ట్ మెంట్' పక్కకి వెళ్ళి చూడు. వెంకట్ ప్రసాద్ చోట మన మనిషి ఒకతను పనిచేస్తూ ఉంటాడు"

"అయ్యో... నాకు తెలియకుండానే మనిషిని అపాయింట్ చేసేశారా?"

"ఏమిటయ్యా...నాకు తెలియ కుండానే అంటే? దీనికి అర్ధం ఏమిటి? దీనికే ఇంత ఆశ్చర్య పడుతున్నావే ఈ 'కంపెనీ జి.ఏమ్'ను కూడా నేనే కదా సెలక్ట్ చెయ్యబోతాను. దానికి ఏం చెప్పబోతావు...?"

"నేను ఏం చెప్పదలచు కున్నానంటే..."

"ఏమీ చెప్పద్దు...! నేను పంపే బిల్లులను పాస్ చేస్తూ వెళ్లు. ఆరు నెలలలో ఈ 'కంపెనీ' ని ఎలా మార్చి చూపిస్తానో చూడు"

"మీ ధైర్యం ఎవరికీ రాదు సార్"

"అందుకే 'చైర్మాన్’ నాకు బాధ్యత అప్పగించి వెళ్ళారు"

"అది నాకు తెలుస్తోంది! పై అధికారులలో కొంత మంది పెద్ద తలలు మీ వేగాన్ని తట్టుకోలేక...దేనినీ అంటించకుండా ఉండాలి"

"అంటిస్తే అంటించినవారే తగలబడి పోతారు...'చైర్మాన్’ వరకు నెల నెలా లాభం పెరుగుతూనే వెడుతుంది. ఆయనకు కావలసింది అదే. అదే సమయం 'కంపెనీ' లో ప్రతి చోటునూ మన మనుష్యులతో నింపేయాలి"

"అంటే... ఉన్న వాళ్ళందరినీ వెంకట్ ప్రసాద్ లాగా తీసేయాలి అంటున్నారు"

"అవును...'కంపెనీ'లో పూర్తిగా మన మనుష్యులే ఉండాలి. అప్పుడే మనం ఎప్పుడూ ప్రశాంతంగా ఉండగలం. ఇక్కడ నేను పెట్టిందే చట్టం అన్నట్టు ఉండాలి"

"ఇప్పుడే అలాగే కదా జరుగుతోంది! ఎలాంటి వశీకరణ మంత్రం వేసారో...'కంపెనీ'నే మీ చేతుల్లో పెట్టారు 'చైర్మాన్’!"

"అబ్బబ్బా నువ్వు ఎక్కువ మాట్లాడుతున్నావు"

"క్షమించండి...ఒక ముఖ్యమైన విషయం"

"ఏంటయ్యా?"

"పంజాబ్ లూదియానా నుండి ఇద్దరి సర్దార్జీలు రేపు మన 'కంపెనీ'కి 'విసిట్' చేస్తున్నారు"

"ఎప్పుడూ లాగానే 'కస్టమర్ విసిట్' టే కదా! 'ప్రొడక్షన్ మేనేజర్’ ను చూసుకోమని చెప్పు. దీన్ని ఎందుకు నా దగ్గర చెబుతున్నావు?"

"లేదు సార్...ఇది చాలా పెద్ద 'పార్టీ'! నెలకు రెండు కోట్లు 'ఆర్డర్’ ఇవ్వబోతారు. 'అందులో సగం 'బ్లాక్' లో చెయ్యగలమా?' అని అడుగుతున్నారు"

"ఎందుకని...'బిల్లు’ వేస్తే టాక్స్ సమస్య వస్తుంది కాబోలు?"

"అవును...డెబ్బై ఐదు లక్షలకు పదకొండు శాతం. దగ్గర దగ్గర ఏడెనిమిది లక్షల రూపాయలు..."

"మనం 'ఓ.కే' చేస్తే...మనకి ఎంత దొరుకుతుంది?"

"నెలకు రెండు లక్షలు మీ 'అకౌంట్' లో వేస్తారు"

"ఇక్కడ 'డిపాసిట్' లో ఎవరు 'సూపర్ వైజర్’?"

"అదంతా నేను చూసుకుంటాను. మీరు సరే నని చెబితే చాలు"

"మీకు ఇందులో ఎంత?"

"తక్కువే. యాబై వేలు!"

"నిజమా?"

"ప్రామిస్ గా...!"

"తరువాత ప్రాబ్లం రాదుగా..."

"నేను ఉండంగా మీకు భయం ఎందుకు? రెండో డిస్పాచ్ లో అక్కడున్న వారినందరినీ గమనిస్తే పోతుంది"

"సరే... రేపు నువ్వే మాట్లాడి ‘డీల్’ సెటిల్ చెయ్యి"

ఓకే అని చెప్పి వెళ్ళిన ఆ మనిషి, ఐదు నిమిషాలాగి మళ్ళీ వచ్చాడు.

"ఏమిటి?" అన్నట్టు చూశాడు విఠల్ రావ్.

"వాళ్ళు మిమ్మల్ని చూడాలంటున్నారు"

"వద్దు...ఇలాంటి 'బిజినస్ డీల్’ అన్నిటినీ నువ్వే చూసుకో. 'కంపెనీ' లోపల ఇంకా చాలామంది వెంకట్ ప్రసాద్ లాంటి వాళ్ళు ఉన్నారు! ఇది చెడ్డ కాలం. ఒక 'సెల్ ఫోన్ కెమేరా' చాలు. వీడియో తీసి పంపించటానికి..."

"అవన్నీ నాకూ తెలుసు! 'ప్రొడక్షన్ మిషెన్’ నుండి 'డిస్పాచ్' లారీ డ్రైవర్ వరకు అందరూ మన మనుషులే. అందరికీ జీతానికి పైన కమీషన్. ఇలా ఉండంగా ఎలా సమస్య వస్తుంది?"

"మంచిది! అదే సమయం 'కంపెనీ టర్న్ ఓవర్ తగ్గినట్లు ఎవరూ అనుకోకూడదు. ఆ మిగతా కోటి రూపాయల 'ఆర్డర్ను’ పక్కాగా 'బిల్లు’ వేసి కరెక్టుగా పంపించండి"

"నాయకా...మీరు సరే నని మాత్రం చెప్పండి. మిగతా విషయాలు నేను చూసుకుంటాను"

---'క్యాంటీన్ లో టిఫిన్ తిని ముగించేలోపు కోటి రూపాయల 'బిజినస్’ ను మాట్లాడి ముగించారు. 'క్యాంటీన్ సూపర్ వైజర్’ చెవిలో వీళ్ళు మాట్లాడుకున్నది చూచాయిగా వినబడింది. కానీ, వెంకట్ ప్రసాద్ కు పట్టిన గతి జ్ఞాపకమొచ్చింది. తన చెవులను వేరే వైపుకు తిప్పుకున్నాడు అతను.

***********************************************PART-15*****************************************

మరుసటి రోజు!

విఠల్ రావ్ రూము లోని 'ఇంటర్ కాం' మోగింది.

"సార్...నేను 'అకౌంట్స్ మేనేజర్’ మాట్లాడుతున్నాను"

"ఏంటయ్యా...?"

“ఇద్దరు సర్దార్జీలూ 'ఓ.కే.' చెప్పేశారు. అదే సమయం వాళ్ళ నా మాటల్ను మాత్రం నమ్మి బిజినస్ చేయటానికి రెడిగా లేరట. 'జి.ఎం.' అని ఇప్పుడు ఎవరూ లేరు. ప్రస్తుతం అంతా మీరే! నని చెప్పాను. 'అయితే ఆయన్ను మేము చూసే తీరాలి' అని మొండికేస్తున్నారు"

"అలాగైతె, 'ఈ రోజు సాయంత్రం ఏదైనా హోటల్లో కలుసుకుందాం' అని చెప్పండి. ఇక్కడొద్దు"

"సాయంత్రం 'ఫ్లైట్' లో వాళ్ళు ఢిల్లీ వెళ్ళాలట. టైము లేదు అంటున్నారు".

"ఏమిటయ్యా...వదలనంటున్నావు! 'ప్రొడక్షన్ మేనేజర్’ ను పెట్టుకుని మేనేజ్ చెయ్యి"

“ఆ తరువాత ఆ మనిషి కూడా 'కమీషన్’ అడుగుతాడు. ఇదికాక వెంకట్ ప్రసాద్ ను మనం అన్యాయంగా తీశేసేమని నలుగురైదుగురి దగ్గర గొణిగున్నాడు అతను"

"సరే...నువ్వు అక్కడే ఉండు. నేనొస్తాను"

సగం మనసుతో తన కుర్చీలో నుండి లేచిన విఠల్ రావ్, ‘అకౌంట్స్ మేనేజర్’ గదిలోకి వెళ్ళినప్పుడు అక్కడున్న సర్ధార్ జీలు బలమైన ‘గుడ్ మార్నింగ్’ తో లేచి నిలబడ్డారు. కూలింగ్ గ్లాస్, టర్బన్, బుగ్గలమీద మొటిమ అని భయం పుట్టించే రూపం.

"సర్దార్ జీ...సారే 'మిస్టర్’ విఠల్ రావ్. కొత్త 'పి.ఆర్.ఓ.'! చాలా ధైర్యవంతుడు. మా 'చైర్మాన్’ ఈయన దగ్గరే ఫ్యాక్టరీ, బిజినస్ పూర్తి భాధ్యత అప్పగించారు"

"ఒక 'పి.ఆర్.ఓ.'కు అంత బాధ్యత ఇచ్చారంటే నమ్మలేకపోతున్నాం...?"….ఒక సర్ధార్ జీ చిన్నగా తన అనుమానం వెలిబుచ్చాడు.

"వాస్తవమే! ఈ 'ఫ్యాక్టరీ' వర్కర్స్ అందరూ ఒక 'టైప్'. ఇక్కడ 'లేబర్’ అంతా కొంచం మొరటోళ్ళు. వాళ్ళను ఎదుర్కునే ధైర్యం ఈయనకు మాత్రమే ఉంది. 'పి.ఆర్.ఓ.' పోస్టింగ్ ఒక పేరుకే. అదిపోతే దగ్గర దగ్గర ఒక మేనేజింగ్ డైరక్టర్"

"ఓ...వెరీ గుడ్! రేపు మాకు సరకు పంపించటంలో సమస్య ఏదీ రాదుగా?"

"అందంతా రాదు.

అయితే డీల్ ఓ.కే...పార్టీ చేసుకుందాం. మీకు ఆక్షేపణ లేకపోతే ఇప్పుడు కొంచం 'డ్రింక్స్ తీసుకుందామా?"

"ఇక్కడేనా...సారీ! మా ఫ్యాక్టరీలో అంత సంప్రదాయం లేదు"

"ఏమిటి సార్ మీరు! మా బ్యాగులో ఒక ఫారిన్ బాటిల్ ఉంది. 'జస్ట్ ఒక పెగ్గు..."

---మాట్లాడుతూనే ఒక సర్ధార్ జీ బ్యాగు తెరిచి బాటిల్, దాంతో పాటు గాజు గ్లాసులు బయటకు తీశాడు...వాటిని చూసిన మరు క్షణం విఠల్ రావ్ కళ్ళు రెండూ వెయ్యి వాట్స్ బల్బులాగా ప్రకాశవంతమైనై.

'బ్లక్...బ్లక్...'

"ఆ ద్రవం బాటిల్ ను వదిలి గ్లాసుల్లోకి దిగినప్పుడు, ఆ తరువాత విఠల్ రావ్ గొంతులోకి దిగినప్పుడు, ఆ తరువాత హెచ్చరిక, క్రమశిక్షణ...ఇవన్నీ మెల్ల మెల్లగా ఆయన్ని విడిచిపెట్టగా...ఆయనలో ఉన్న మృగం బయటకు రావటం మొదలుపెట్టింది.

మధ్యం తాగుతున్నట్టు ఇద్దరు సర్ధార్ జీలూ మౌనంగా చూస్తున్నారు. కొంత సమయం గడిచిన తరువాత విఠల్ రావ్, అకౌంట్స్ మేనేజరూ అలాగే టేబుల్ మీద మత్తుతో పడిపోయారు. అప్పుడు...కూలింగ్ గ్లాసు వేసుకున్న సర్ధార్ జీ తన టర్బన్ ను తీశేసి, గడ్డం తీశేసి, బుగ్గ మీద ఉన్న మొటిమను తీసేసి 'ఎం.డి.' శంకరయ్య గా తల ఎత్తగా, పక్కనున్న సర్ధార్ జీ కూడా తన వేషాన్ని తీశేశాడు. అది వెంకట్ ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య!

'ఎం.డి.' శంకరయ్య ఆ మేధావి శంకరయ్యను కన్నీటితో చూశాడు. ఆ తరువాత ఒక విధమైన పరవసంతో అతన్ని కౌగలించుకున్నాడు.

అలాగే, "తమ్ముడూ...నువ్వు అనుకున్నది సాధించావు! నా 'కంపెనీ' ని కూడా కాపాడావు..." అంటూ అతని చేతులు పుచ్చుకుని వూపారు.

"ఇది చాలా పాత యుక్తి సార్. దీనికి మీరు ఒప్పుకున్నందు వలనే మీరు నిజాన్ని నేరుగా తెలుసుకో గలిగారు. ఇక మీదట మీరు 'రెగులర్’ గా 'కంపెనీ' కి వస్తూ ఉంటే ఇలా సర్ధార్ జీ గా మారాల్సిన అవసరం రాదు సార్. మా నాన్న కూడా ఏప్రిల్ ఫూల్ అయ్యుండరు" అన్నాడు అతను కూడా.

"నువ్వు చెప్పింది కరెక్టే! ఈ ద్రోహులకు శిక్చ...ఒక చెత్త తీసుకువెళ్ళే బండిని రమ్మని దాంట్లో వీళ్ళను పడేసి బయట పడేద్దాం...ఆ తరువాత మీ నాన్నను వెళ్ళి చూద్దం. రా...!

"సార్... వీళ్ళను మాత్రమే కాదు; చాలా పాత సంప్రదాయాలూ, కళ్ళు మూసుకుని చేసే కొన్ని పనులను కూడా చెత్త బండీలో ఎక్కించాలి. ఒక 'సాధారణ’ మెకానిక్ తన అర్హతను పెంచుకుంటే మేనేజర్ వరకు ఎదగవచ్చు అనే కొత్త రూల్ ను మీరు తీసుకురావాలి. కఠిన శ్రమకు మాత్రమే ఇక్కడ మర్యాద ఉంటుంది. మోసపూరిత 'గుడ్ మార్నింగ్' లకు ఇక్కడ చోటు లేదు అనేది తీసుకురావాలి సార్"

 --- శంకరయ్య లోని యువ రక్తంలో కొత్త ఆలొచనలు ఉత్సాహంగా బయటపడ్డాయి.

"నువ్వే ఇక కొత్త 'పి.ఆర్.ఓ.'! ఏ ఆలొచనా నా దగ్గర చెప్పకు...చేసి చూపించు. నా అనుభవం, ఆశీర్వాదం నీకు ఎప్పుడూ తోడుగా ఉంటుంది"-అన్న 'ఎం.డి.' శంకరయ్య ఆ గదిలోనుంచి బయటకు వచ్చారు. ఆయనతో ప్రసాద్ కొడుకు శంకరయ్య.

ఇద్దర్నీ హఠాత్తుగా అక్కడ చూసిన అందరూ నోరు వెళ్ళబెట్టారు. వాళ్ళకు తెలియదు... జరిగిందేమిటో; జరగబోయేదేమిటో!

***********************************************సమాప్తం******************************************